ປະເທດບຣູໄນ

ບຣູໄນ ດາຣູຊາລາມ
ບຣູໄນ ດາຣູຊາລາມ; Negara Brunei Darussalam (ມາເລ); نݢارا بروني دارالسلام‎ (ອັກສອນຢາວີ);
	ທຸງຊາດ ກາແຜ່ນດິນ
	ຄຳຂວັນ: الدائمون المحسنون بالهدى‎; ອັດດາອິມູນັລມຸຫ໌ຊິນູນະບິລຮຸດາ; ("Sentiasa membuat kebajikan dengan petunjuk Allah"); "ນ້ອມຮັບໃຊ້ຕາມແນວທາງຂອງພຣະເຈົ້າສະເໝີ";
	ເພງຊາດ: ອັລລະຫ໌ເປີລີຮາຣາກັນຊຸນຕານ; ﷲ ڤليهاراکن سلطان‎; "ຂໍໃຫ້ພຣະເຈົ້າປົກປ້ອງອົງຊຸນຕານ";
	ທີ່ຕັ້ງຂອງ ປະເທດບຣູໄນ (ຂຽວ) ໃນອາຊຽນ (ເທົາເຂັ້ມ) — [ຄຳອະທິບາຍສັນຍະລັກ]
ເມືອງຫຼວງ; ແລະ ເມືອງໃຫຍ່ທີ່ສຸດ	ບັນດາ ເສຣີເບກາວັນ; 4°53.417′N 114°56.533′E / 4.890283°N 114.942217°E
ພາສາລັດຖະການ; ແລະ ພາສາປະຈຳຊາດ	ມາເລ
ພາສາອື່ນໆ ; ແລະ ສຳນຽງທ້ອງຖິ່ນ	ພາສາມາເລບຣູໄນ; ຕູຕົງ; ເກີດາຢັນ; ເບີໄລ; ຈິນ (ຮົກກຽນ, ຮັກກາ, ມາດຕະຖານ ແລະ ກວາງຕຸ້ງ); ພາສາພື້ນເມືອງ; ມູຣຸດ; ດູຊຸນ; ບຣູໄນບີຊາຢາ;
ອັກສອນທາງການ	ອັກສອນຣູມິ; ອັກສອນຢາວີ;
ກຸ່ມຊົນເຜົ່າ (2021)	70% ມາລາຢູ; 9.6% ຈີນ; 20.4% ອື່ນໆ;
ສາສະໜາ (2016)	80.9% ອິດສະລາມນິກາຍຊຸນນີ (ທາງການ); 7.1% ຄຣິດ; 7% ພຸດ; 5% ອື່ນໆ (ລວມຄວາມເຊື່ອພື້ນເມືອງ);
ເດມະນິມ	ຊາວບຣູໄນ
ການປົກຄອງ	ລັດດ່ຽວ ລະບອບຊາທິປະໄຕຢ່າງສົມບູນແບບອິດສະລາມ
• ຊຸນຕານ ແລະ ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ	ຮັດຊານານ ໂບນເກຍ
• ມົງກຸດລາຊະກຸມານ ແລະ ລັດຖະມົນຕີອາວຸໂສ	ອັລມຸຫ໌ຕາດີ ບິລລະຫ໌
ສະພານິຕິບັນຍັດ	ບໍ່ມີ
ກໍ່ຕັ້ງ
• ກໍ່ຕັ້ງລັດຊຸນຕານ	ປະມານປິ 1368
• ບຣູໄນເກົ່າ	ຄຣິດສະຕະວັດທີ 15–19
• ລັດໃນອາລັກຂາຂອງອັງກິດ	17 ກັນຍາ 1888
• ການຄອບຄອງຂອງຍີ່ປຸ່ນ	1941–1945
• ເອກະລາດຈາກ; ສະຫະລາຊະອານາຈັກ	1 ມັງກອນ 1984
• ຖະແຫຼງການອາຊຽນ	7 ມັງກອນ 1984
ພື້ນທີ່
• ລວມ	5,765 ຕາລາງກິໂລແມັດ (2,226 ຕາລາງໄມລ໌) (ອັນດັບທີ 164)
• ແຫຼ່ງນ້ຳ (%)	8.6
ປະຊາກອນ
• 2020 ປະມານ	460,345 (ອັນດັບທີ 175)
• ສຳມະໂນປະຊາກອນ 2016	417,256
• ຄວາມໜາແໜ້ນ	72.11 ຕໍ່ຕາລາງກິໂລແມັດ (186.8 ຕໍ່ຕາລາງໄມລ໌) (ອັນດັບທີ 134)
GDP (ອຳນາດຊື້)	2022 (ປະມານ)
• ລວມ	33.389 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ (ອັນດັບທີ 125)
• ຕໍ່ຫົວ	74,952 ໂດລາສະຫະລັດ (ອັນດັບທີ 5)
GDP (ລາຄາຕະຫຼາດ)	2022 (ປະມານ)
• ລວມ	35.555 ຕື້ໂດລາສະຫະລັດ (ອັນດັບທີ 124)
• ຕໍ່ຫົວ	79,816 ໂດລາສະຫະລັດ (ອັນດັບທີ 29)
HDI (2019)	0.838; ສູງຫຼາຍ · ອັນດັບທີ 47
ສະກຸນເງິນ	ໂດລາບຣູໄນ (BND)
ເຂດເວລາ	UTC+8 (ເວລາໃນປະເທດບຣູໄນ)
ຂັບລົດດ້ານ	ຊ້າຍມື
ລະຫັດໂທລະສັບ	+673
ລະຫັດອິນເຕີເນັດ	.bn
	^ ແລະ 080 ຈາກມາເລເຊຍຕາເວັນອອກ;

ບຣູໄນ (ມາເລ: Brunei) ຫຼື ບຣູໄນ ດາຣູຊາລາມ (Negara Brunei Darussalam, ຢາວີ: نڬارا بروني دارالسلام, ແປວ່າ ປະເທດບຣູໄນນະຄອນລັດແຫ່ງສັນຕິພາບ) ເປັນລັດເອກະລາດໃນເກາະບໍນຽວໃນພາກພື້ນອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ ແຄມຝັ່ງທາງພາກເໜືອຕິດກັບທະເລຈີນໃຕ້ ຊາຍແດນທາງບົກທີ່ເຫຼືອຈາກນັ້ນຖືກອ້ອມຮອບດ້ວຍລັດຊາຣາວັກຂອງມາເລເຊຍຕາເວັນອອກ ບຣູໄນເປັນປະເທດດຽວທີ່ມີພື້ນທີ່ທັງໝົດຢູ່ໃນເກາະບໍນຽວ ສ່ວນພື້ນທີ່ທີ່ເຫຼືອຂອງເກາະຖືກແບ່ງເປັນຂອງປະເທດມາເລເຊຍ ແລະ ອິນໂດເນເຊຍ ປະເທດບຣູໄນມີປະຊາກອນປະມານ 423,196^[13] ຄົນໃນ 2017^[14].

ອ້າງອີງ

↑ Deterding, David; Athirah, Ishamina (22 July 2016). "Brunei Malay". Journal of the International Phonetic Association. Cambridge University Press. 47: 99–108. doi:10.1017/S0025100316000189. S2CID 201819132. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 15 May 2022.
↑ Writing contest promotes usage, history of Jawi script Archived 12 ມິຖຸນາ 2012 at the Wayback Machine. The Brunei Times (22 October 2010)
↑ "Brunei". Ethnologue. 19 February 1999. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 30 December 2013.
↑ "Call to add ethnic languages as optional subject in schools". ຂໍ້ມູນເກົ່າທີ່ຖືກບັນທຶກຈາກແຫຼ່ງດັ້ງເດີມເມື່ອ 19 ພະຈິກ 2013. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 19 ພະຈິກ 2013.
↑ ^5.0 ^5.1 "Population by Religion, Sex and Census Year". ຂໍ້ມູນເກົ່າທີ່ຖືກບັນທຶກຈາກແຫຼ່ງດັ້ງເດີມເມື່ອ 2021-04-01. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 2023-08-26.
↑ "Brunei Darussalam" (PDF). United Nations (Human Rights Council): 4. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 27 August 2022.
↑ "Brunei: Freedom in the World 2020 Country Report". Freedom House (ພາສາອັງກິດ).
↑ "Brunei". United States Department of State.
↑ "Department of Economic Planning and Development - Population". www.depd.gov.bn (ພາສາອັງກິດ (ອາເມລິກັນ)). ຂໍ້ມູນເກົ່າທີ່ຖືກບັນທຶກຈາກແຫຼ່ງດັ້ງເດີມເມື່ອ 20 March 2017. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 2017-12-12.
↑ ^10.0 ^10.1 ^10.2 ^10.3 "World Economic Outlook Database, April 2022". International Monetary Fund. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 19 April 2022.
↑ Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 December 2020. pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 16 December 2020.
↑ "Delegation Record for .BN". IANA. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 6 November 2015.
↑ "ປະຊາກອນບຣູໄນ - ຄົ້ນຫາດ້ວຍ Google". www.google.com.
↑ "ການປະເມີນປະຊາກອນໂລກ 2017". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 10 September 2017.

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນອື່ນ

ລັດຖະທຳມະນູນ

Prime Minister's Office of Brunei Darussalam website
Chief of State and Cabinet Members Archived 2020-10-16 at the Wayback Machine

ຂໍ້ມູນທົ່ວໄປ

Brunei. The World Factbook. Central Intelligence Agency.
Brunei profile from the BBC News
Brunei at Encyclopædia Britannica
Wikimedia Atlas ຂອງ Brunei
Key Development Forecasts for Brunei from International Futures

ການເດີນທາງ

Brunei Tourism website

ພິກັດພູມສາດ: 4°30′N 114°40′E / 4.500°N 114.667°E / 4.500; 114.667
Cite error: <ref> tags exist for a group named "lower-alpha", but no corresponding <references group="lower-alpha"/> tag was found

[1] Deterding, David; Athirah, Ishamina (22 July 2016). "Brunei Malay". Journal of the International Phonetic Association. Cambridge University Press. 47: 99–108. doi:10.1017/S0025100316000189. S2CID 201819132. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 15 May 2022.

[2] Writing contest promotes usage, history of Jawi script Archived 12 ມິຖຸນາ 2012 at the Wayback Machine. The Brunei Times (22 October 2010)

[3] "Brunei". Ethnologue. 19 February 1999. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 30 December 2013.

[4] "Call to add ethnic languages as optional subject in schools". ຂໍ້ມູນເກົ່າທີ່ຖືກບັນທຶກຈາກແຫຼ່ງດັ້ງເດີມເມື່ອ 19 ພະຈິກ 2013. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 19 ພະຈິກ 2013.

[deps.gov.bn-5] 5.0 ^5.1 "Population by Religion, Sex and Census Year". ຂໍ້ມູນເກົ່າທີ່ຖືກບັນທຶກຈາກແຫຼ່ງດັ້ງເດີມເມື່ອ 2021-04-01. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 2023-08-26.

[6] "Brunei Darussalam" (PDF). United Nations (Human Rights Council): 4. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 27 August 2022.

[7] "Brunei: Freedom in the World 2020 Country Report". Freedom House (ພາສາອັງກິດ).

[8] "Brunei". United States Department of State.

[depd.gov.bn-10] "Department of Economic Planning and Development - Population". www.depd.gov.bn (ພາສາອັງກິດ (ອາເມລິກັນ)). ຂໍ້ມູນເກົ່າທີ່ຖືກບັນທຶກຈາກແຫຼ່ງດັ້ງເດີມເມື່ອ 20 March 2017. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 2017-12-12.

[imf2-11] 10.0 ^10.1 ^10.2 ^10.3 "World Economic Outlook Database, April 2022". International Monetary Fund. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 19 April 2022.

[HDI-12] Human Development Report 2020 The Next Frontier: Human Development and the Anthropocene (PDF). United Nations Development Programme. 15 December 2020. pp. 343–346. ISBN 978-92-1-126442-5. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 16 December 2020.

[13] "Delegation Record for .BN". IANA. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 6 November 2015.

[14] "ປະຊາກອນບຣູໄນ - ຄົ້ນຫາດ້ວຍ Google". www.google.com.

[UN_WPP-15] "ການປະເມີນປະຊາກອນໂລກ 2017". ESA.UN.org (custom data acquired via website). United Nations Department of Economic and Social Affairs, Population Division. ຄົ້ນຫາເມື່ອ 10 September 2017.

[1]

[3]

[4]

[2]

[5]

[lower-alpha 1]

[9]

[10]

[11]

[c]

[12]

[13]

[14]

v t e ສະມາຄົມປະຊາຊາດແຫ່ງອາຊີຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້
ປະເທດສະມາຊິກ	ກຳປູເຈຍ · ສິງກະໂປ · ໄທ · ບຣູໄນ · ຟີລິບປິນ · ມາເລເຊຍ · ມຽນມາ · ລາວ · ຫວຽດນາມ · ອິນໂດເນເຊຍ
ປະເທດສັງເກດການ	ຕີມໍແລັດສະເຕ · ປາປົວນິວກິເນ
ການບໍລິຫານ	ກົດບັດ · ເຂດການຄ້າເສລີ · Customs union · ປະຊາຄົມເສດຖະກິດ
ສັນຍະລັກ	ເພງ · ທຸງ · ຄຳຂວັນ · ກາສັນຍະລັກ · ພາສາອາຊຽນ
ການປະຊຸມ	ການປະຊຸມສຸດຍອດ · ອາຊຽນ +3 · AMU · ASEAN Regional Forum · ASEM · ການປະຊຸມສຸດຍອດອາຊີຕາເວັນອອກ · CEPEA · ຂໍ້ລິເລີ່ມຊຽງໃໝ່
ອື່ນໆ	ເວລາມາຕະຖານ · ປະຕິນຍາບາງກອກ · Organizations · ຊີເກມ · ເລຂາທິການ · ສົນທິສັນຍາໄມຕີແລະຄວາມຮ່ວມມື · ຕະຫຼາດຫຼັກຊັບອາຊຽນ