ອານາຈັກອະຍຸດທະຍາ

ອານາຈັກອະຍຸດທະຍາ อาณาจักรอยุธยา
1351–1767
ທຸງຄ້າຂາຍ ພະລາຊະລັນຈະກອນສົມເດັດພະນາຣາຍມະຫາຣາດ
ແຜນທີ່ອຸສາຄະເນປະມານຄິດສະຕະວັດທີ່ 15: ສີມ່ວງນ້ຳເງິນ: ອະຍຸດທະຍາ ສີຂຽວແກ່: ລ້ານຊ້າງ ສີມ່ວງ: ລ້ານນາ ສີໝາກກ້ຽງ: ສຸໂຂໄທ ສີແດງ: ຈັກກະວັດຂະແມ ສີເຫຼືອງ: ຈາມປາ ສີນ້ຳເງິນ: ໄດວຽດ
ເມືອງຫຼວງ	ກຸງສີອະຍຸດທະຍາ
ພາສາທົ່ວໄປ	ໄທ
ສາສະໜາ	ເຖຣະວາດ
ການປົກຄອງ	ລະບອບລາຊາທິປະໄຕແບບລະບົບສັກດິນາ
ພະມະຫາກະສັດ
• 1351–1369	ສົມເດັດພະຣາມາທິບໍດີທີ 1 (ພະອົງທຳອິດ)
• 1448–1488	ສົມເດັດພະບໍຣົມໄຕໂລກກະນາດ
• 1590–1605	ສົມເດັດພະນະເຣສວນມະຫາລາດ
• 1656–1688	ສົມເດັດພະນາຣາຍມະຫາລາດ
• 1758–1767	ສົມເດັດພະທີ່ນັ່ງສຸຣິຍາດອຳມະຣິນ (ພະອົງສຸດທ້າຍ)
ຍຸກປະຫວັດສາດ	ຍຸກກາງແລະສະໄໝຟື້ນຟູສິນລະປະວິທະຍາ
• ສະຖາປະນາ	12 ມີນາ 1351
• ລັດຮ່ວມປະມຸກກັບອານາຈັກສຸໂຂໄທ	1468
• ເລີ່ມຕິດຕໍ່ກັບປອກຕຸຍການ	1511
• ການເສຍກຸງຄັ້ງທຳອິດ	7 ສິງຫາ 1569
• ປະກາດອິດສະຫຼະພາບຈາກລາຊະວົງຕອງອູ	26 ເມສາ 1584
• ການປະຕິວັດ	11 ກໍລະກົດ 1688
• ການເສຍກຸງຄັ້ງທີສອງ	7 ເມສາ 1767
ກ່ອນໜ້າ ຖັດໄປ ອານາຈັກລະໂວ້ ແຄວ້ນສຸພັນນະພູມ ອານາຈັກສຸໂຂໄທ ອານາຈັກນະຄອນສີທຳມະຣາດ ຊຸມນຸມສຸກີ້ພະນາຍກອງ ອານາຈັກທົນບຸຣີ ຊຸມນຸມເຈົ້າພິມາຍ ອານາຈັກພິດສະນຸໂລກ ອານາຈັກນະຄອນສີທຳມະຣາດ
ປັດຈຸບັນເປັນສ່ວນໜຶ່ງຂອງ	ໄທ ກຳປູເຈຍ ມາເລເຊຍ ມຽນມາ

ອານາຈັກອະຍຸດທະຍາ (ຄຳເຄົ້າ: ອານາຈັກຣ໌ອຍຸທຍາ, ໄທ: อาณาจักรอยุธยา) ຫຼື ອານາຈັກລ້ານເພຍ ແມ່ນອານາຈັກຂອງຊົນຊາດໄທສະຫຍາມໃນອະດີດຕັ້ງແຕ່ ຄ.ສ. 1350 ຫາ 1767 ໂດຍມີກຸງສີອະຍຸດທະຍາເປັນນະຄອນຫຼວງ. ອານາຈັກອະຍຸດທະຍານັບວ່າຈະເລີນຮຸ່ງເຮືອງຮັ່ງມີທີ່ສຸດໃນພາກພື້ນສຸວັນນະພູມ. ທັງຍັງມີຄວາມສຳພັນທາງການຄ້າກັບຫຼາຍຊາດ ຈົນຖືໄດ້ວ່າເປັນສູນກາງການຄ້າໃນລະດັບນານາຊາດ. ແມ່ນ ຈີນ ຫວຽດນາມ ອິນເດຍ ຍີ່ປຸ່ນ ເປີເຊຍ ລວມທັງຊາດຕາເວັນຕົກ ເຊັ່ນ ປອກຕຸຍການ ຝະຣັ່ງ ແອສະປາຍ ແລະ ໂຮນລັງ. ເຄີຍມີອານາເຂດກວ້າງໃຫຍ່ໄພສານ ໂດຍມີປະເທສະຣາດແຜ່ຂະຫຍາຍໄປຈົນຮອດລັດໄທເໜືອຂອງພະມ້າ ອານາຈັກລ້ານນາ ມົນທົນຢຸນນານແລະມົນທົນຊານຊີ ອານາຈັກລ້ານຊ້າງ ອານາຈັກຂະເໝນ ແລະຄາບສະໝຸດມະລາຢູໃນປັດຈຸບັນ.