ປະເທດສີລັງກາ

ສີລັງກາ (ສິງຫະລະ: ශ්‍රී ලංකා; ທະມິນ: இலங்கை) ຫຼືຊື່ທາງການວ່າ ສາທາລະນະລັດສັງຄົມນິຍົມປະຊາທິປະໄຕສີລັງກາ (ສິງຫະລະ: ශ්‍රී ලංකා ප්‍රජාතාන්ත්‍රික සමාජවාදී ජනරජය; ທະມິນ: இலங்கை சனநாயக சோசலிசக் குடியரசு) ແມ່ນປະເທດເກາະໃນມະຫາສະໝຸດອິນເດຍຕອນເໜືອ ນອກຊາຍຝັ່ງຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຂອງອະນຸທະວີບອິນເດຍ ຊື່ໃນອະດີດໄດ້ແກ່ ລັງກາ ລັງກາທະວີບ ສິງຫະລະທະວີບ ແລະ ຊີລອນ ຊຶ່ງເປັນຊື່ທີ່ໃຊ້ໃນສະໄໝອານານິຄົມຈົນຮອດ ຄ.ສ. 1974 ມີພົມແດນທາງທະເລຕິດຕໍ່ກັບອິນເດຍທາງທິດຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອ ແລະມັນດີບທາງທິດຕາເວັນຕົກສຽງໃຕ້

ພູມສາດ

ເມືອງກັນຕີອ້ອມຮອບດ້ວຍປ່າໄມ້ແລະແຫຼ່ງນ້ຳ

ສ່ວນໃຫຍ່ເປັນພື້ນທີ່ຮາບພຽງລູກຄື່ນ ມີພູສູງ ມີພື້ນທີ່ຮາບພຽງເປັນບໍລິເວນແຄບ ມີພົມແດນທາງທະເລທິດຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອຕິດກັບປະເທດອິນເດຍ

ພູມອາກາດ

ອາກາດຊ່ວງພື້ນທີ່ຮາບພຽງ ພູມອາກາດຂອງໂຄລຳໂບຈະຢູ່ປະມານທີ 27 ອົງສາ ໃນພື້ນທີ່ຮາບພຽງສູງອາກາດຈະເຢັນ ອຸນຫະພູມສາມາດລົງເຖິງ 16 ອົງສາ ຈາກພູທີ່ມີຄວາມສູງ 2,000 ແມັດ ເໜືອລະດັບນ້ຳທະເລ ແດດອອກຕະຫຼອດທັງວັນ ຊ່ວງລົມມໍລະສຸມອາກາດຂອງສີລັງກາ ລົມມໍລະສຸມທາງຕາເວັນອອກສຽງໃຕ້ຈະນຳພາຝົນມາດ້ວຍຕັ້ງແຕ່ເດືອນ ພຶດສະພາ ເຖິງ ກໍລະກົດ ແລະພັດຕໍ່ໄປທາງຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອ ທາງຕອນໃຕ້ແລະທາງພາກກາງ ແຕ່ພາກເໜືອແລະພາກຕາເວັນອອກຈະໄດ້ຮັບອິດທິພົນລົມມໍລະສຸມຕາເວັນອອກສຽງເໜືອ ໃນຊ່ວງເດືອນ ທັນວາ ເຖິງ ມັງກອນ

ປະຫວັດສາດ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ປະຫວັດສາດສີລັງກາ

ຍຸກກ່ອນປະຫວັດສາດ

ຊາວສິງຫະລະແລະຊາວທະມິນເຂົ້າມາກໍ່ຮ່າງສ້າງໂຕຢູ່ໃນສີລັງກາປະມານ 500 ປີ ແລະ 300 ປີກ່ອນຄະລິດຕະການຕາມລຳດັບ ໂດຍຕ່າງກໍຍົກຖິ່ນຍ້າຍຖານມາຈາກອິນເດຍ ອານາຈັກສິງຫະລະໄດ້ກໍ່ຕັ້ງຂຶ້ນໃນບໍລິເວນພື້ນທີ່ຮາບພຽງທາງພາກເໜືອຂອງສີລັງກາ ໂດຍມີເມືອງອະນຸລາທະປຸລະເປັນນະຄອນຫຼວງແຫ່ງທຳອິດດົນນານເຖິງປະມານ 1,200 ປີ ຕໍ່ມາໃນສະຕະວັດທີ 13 ຈຶ່ງໄດ້ເສື່ອມລົງ ພ້ອມກັບການເກີດຂຶ້ນຂອງອານາຈັກທະມິນ ໂດຍມີເມືອງໂປລອນນາລຸວະເປັນນະຄອນຫຼວງດົນນານປະມານ 200 ປີ ຊາວທະມິນຈຶ່ງໄດ້ຍົກຖິ່ນຍ້າຍຖານໄປຕັ້ງອານາຈັກຈັບນາທາງແຫຼມຈັບນາ ຕອນເໜືອຂອງປະເທດສ່ວນຊາວສິງຫະລະໄດ້ຖອຍຮົ່ນລົງໄປກໍ່ຮ່າງສ້າງໂຕຢູ່ທາງໃຕ້ ກໍ່ຕັ້ງເປັນອານາຈັກແຄນດີ ຊຶ່ງມີ ເມືອງແຄນດີເປັນນະຄອນຫຼວງ ນອກຈາກນີ້ກໍມີອານາຈັກໂກດເຕແລະອານາຈັກລຸຫຸນະ ໂດຍອານາຈັກແຄນດີເປັນອານາຈັກທີ່ມີອຳນາດຫຼາຍທີ່ສຸດປະມານສະຕະວັດທີ 15

ຍຸກບູຮານ

ໂຄລຳບັສໄດ້ຄົ້ນພົບປະເທດສີລັງກາເມື່ອຕອນທີ່ຕ້ອງການເດີນທາງຫາອິນເດຍ ຈຶ່ງຕັ້ງຊື່ເມືອງຕາມລາວວ່າ "ໂຄລຳໂບ"

ອານານິຄົມ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ບະລິຕິດຊີລອນ

ອິດທິພົນຂອງຕາເວັນຕົກເລີ່ມເຂົ້າມາມີບົດບາດໃນສີລັງກາ ເລີ່ມຈາກປອກຕຸຍການ ໂຮລັງ ແລະອັງກິດ ຕາມລຳດັບ ໂດຍມາເຮັດການຄ້າຕາມເມືອງທ່າດ້ານຕາເວັນຕົກຂອງປະເທດ ແລະໃນປີ ພ.ສ. 2048 (ຄ.ສ. 1505) ປອກຕຸຍການໄດ້ເຂົ້າຍຶດຄອງພື້ນທີ່ບໍລິເວນຊາຍຝັ່ງທະເລແລະປົກຄອງປະເທດກ່ອນທີ່ຊາວໂຮລັງຈະເຂົ້າຄອບຄອງດິນແດນສີລັງກາໃນປີ ພ.ສ. 2201 (ຄ.ສ. 1658) ແລະຕໍ່ມາອັງກິດສາມາດຄອບຄອງສີລັງກາເປັນເມືອງຂຶ້ນໃນປີ ພ.ສ. 2358 (ຄ.ສ. 1815) ພາຍໃຕ້ອະນຸສັນຍາ Kandyan ລວມເວລາທີ່ສີລັງກາຕົກເປັນເມືອງຂຶ້ນຂອງຕ່າງຊາດເກືອບ 500 ປີ ແລະອັງກິດໄດ້ໃຊ້ສີລັງກາເປັນຖານປະຕິບັດການທາງທະຫານທີ່ສຳຄັນແຫ່ງໜຶ່ງໃນມະຫາສະໝຸດອິນເດຍໃນຊ່ວງສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີ 2 ສີລັງກາໄດ້ຮັບເອກະລາຊຈາກອັງກິດ ເມື່ອວັນທີ 4 ກຸມພາ ພ.ສ. 2491 (ຄ.ສ. 1948)

ການເມືອງການປົກຄອງ

ນິຕິບັນຍັດ

ລັດຖະສະພາແມ່ນລະບົບສະພາດຽວໂດຍສະມາຊິກທັງໝົດ 225 ຄົນ ໄດ້ຮັບເລືອກຈາກປະຊາຊົນທຸກ ໆ 6 ປີ ຜູ້ມີສິດທິອອກສຽງຕ້ອງມີອາຍຸ 18 ປີຂຶ້ນໄປ ປະທານາທິບໍດີມາຈາກການເລືອກຕັ້ງໂດຍກົງຂອງປະຊາຊົນ ຢູ່ໃນຕຳແໜ່ງ 6 ປີ ມີຖານະເປັນປະມຸກຂອງປະເທດແລະຫົວໜ້າລັດຖະບານ ເປັນຜູ້ແຕ່ງຕັ້ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີແລະລັດຖະມົນຕີ ແລະມີອຳນາດຖອດຖອນນາຍົກ ລັດຖະມົນຕີແລະລັດຖະມົນຕີ

ພັກການເມືອງ

ປັດຈຸບັນມີພັກການເມືອງໃຫຍ່ນ້ອຍປະມານ 30 ພັກ ມີພັກການເມືອງສຳຄັນ ໆ ໄດ້ແກ່

• ພັກ Sri Lanka Freedom Party (SLFP)
• ພັກ United National Party (UNP)
• ພັກ Tamil United Liberation Front (TULF)
• ພັກ Ceylon Workers’ Congress (CWC)
• ພັກ Sri Lanka Mahajana Party (SLMP)
• ພັກ Janatha Vimukti Peramuna (JVP) ຫຼື People’s Liberation
• ພັກ Sri Lanka Muslim Congress (SLMC)

ການເມືອງພາຍໃນຂອງສີລັງກາປັດຈຸບັນ

ສີລັງກາແມ່ນປະເທດທີ່ປະກອບດ້ວຍປະຊາກອນຫຼາຍເຊື້ອຊາດ ສາສະໜາ ແຕ່ການເມືອງພາຍໃນມີພັກການເມືອງທີ່ສຳຄັນພຽງແຕ່ 2 ພັກຂອງຊົນຊາດສິງຫະລະ ແມ່ນ SLFP (Sri Lanka Freedom Party) ແລະພັກ UNP (United National Party) ທີ່ແຂ່ງຂັນຊ່ວງຊິງອຳນາດທາງການເມືອງ ພັກການເມືອງອື່ນ ໆ ຊຶ່ງເປັນພັກຂອງຊົນເຊື້ອສາຍທະມິນແລະຊົນກຸ່ມນ້ອຍອື່ນ ໆ ເປັນພັກຍ່ອຍແລະມີຄວາມສຳຄັນນ້ອຍ ນັບແຕ່ສີລັງກາໄດ້ຮັບເອກະລາຊຈາກອັງກິດໃນປີ 2491 (ຄ.ສ. 1948) ຈົນຮອດປັດຈຸບັນພັກ SLFP ແລະພັກ UNP ຜັດກັນເປັນລັດຖະບານມາໂດຍຕະຫຼອດ ໂດຍທັງສອງພັກດັ່ງກ່າວນິຍົມລະບອບປະຊາທິປະໄຕຄືກັນ ແຕ່ຕ່າງກັນທີ່ນະໂຍບາຍເສດຖະກິດຂອງພັກ SLFP ມີລັກສນະເປັນສັງຄົມນິຍົມ ໃນຂະນະທີ່ພັກ UNP ມີນະໂຍບາຍເສດຖະກິດເສລີ

ການແບ່ງເຂດການປົກຄອງ

ແຂວງໃນສີລັງກາ

ສີລັງກາປະກອບດ້ວຍ 8 ແຂວງ (provinces) ດັ່ງນີ້ (ຊື່ນະຄອນຫຼວງຢູ່ໃນວົງເລັບ)

• ແຂວງກາງ (ແຄນດີ)
• ແຂວງຊາບາຮາກາມູວາ (ລັດຕະນະປຸລະ)
• ແຂວງຕາເວັນຕົກ (ໂຄລອມໂບ)
• ແຂວງຕາເວັນຕົກສຽງເໜືອ (ກຸລຸເນກະລະ)
• ແຂວງຕາເວັນອອກສຽງເໜືອ (ຕະລິນໂຄມະລີ)
• ແຂວງໃຕ້ (ກອນ)
• ແຂວງກາງຕອນເໜືອ (ອະນຸລາທະປຸລະ)
• ແຂວງອູວາ (ບາດຸນລາ)

ກອງທັບ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ກອງທັບສີລັງກາ

ກອງທັບບກ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ກອງທັບບກສີລັງກາ

ກອງທັບອາກາດ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ກອງທັບອາກາດສີລັງກາ

ກອງທັບເຮືອ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ກອງທັບເຮືອສີລັງກາ

ເສດຖະກິດ

ໂຄງສ້າງ

ນະຄອນໂຄລຳໂບ

ຄວາມຮຸ່ງເຮືອງເຕີບໂຕທາງເສດຖະກິດ ຮ້ອຍລະ 4 ອັດຕາເງິນເຟີ້ ຮ້ອຍລະ 9 ອັດຕາການວ່າງງານ ຮ້ອຍລະ 9

ການທ່ອງທ່ຽວ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ການທ່ອງທ່ຽວໃນສີລັງກາ

ໂຄງສ້າງພື້ນຖານ

ການສຶກສາ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ການສຶກສາໃນສີລັງກາ

ສາສະໜາໃນສີລັງກາ

ພຸດທະສາສະໜາຮ້ອຍລະ 70 ຮິນດູຮ້ອຍລະ 7 ຄິດສະຕຽຮຮ້ອຍລະ 6 ອິສະລາມ ຮ້ອຍລະ 7 ແລະອື່ນ ໆ ຮ້ອຍລະ 10 ((ref name="fac1"/))

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ສາສະໜາໃນສີລັງກາ ແລະ ພຸດທະສາສະໜາໃນປະເທດສີລັງກາ

ສີລັງກາແມ່ນປະເທດໜຶ່ງທີ່ມີອິດທິພົນທາງສາສະໜາພຸດຫຼາຍ

ວັດພະແຂ້ວແກ້ວນະຄອນກັນຕີ.

ວັນນະກຳ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ວັນນະກຳຂອງສີລັງກາ

ດົນຕີ ແລະ ນາຕະສິນ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ດົນຕີຂອງສີລັງກາ ແລະ ນາຕະສິນຂອງສີລັງກາ

ອາຫານ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ອາຫານສີລັງກາ

ສື່ສານມວນຊົນ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ສື່ສານມວນຊົນໃນສີລັງກາ

ວັນຢຸດ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ລາຍຊື່ວັນສຳຄັນຂອງສີລັງກາ

ກີລາ

ເບິ່ງບົດຄວາມຫຼັກທີ່ ສີລັງກາໃນກີລາເຄືອຈັກກະພົບ ສີລັງກາໃນໂອລິມປິກ, ແລະ ສີລັງກາໃນພາລາລິມປິກ

ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນອື່ນ

ລັດຖະບານ

• ເວັບໄຊຢ່າງເປັນທາງການ ປະທານາທິບໍດີ
• Official Sri Lankan Government Web Portal Gateway to government sites
• ເວັບໄຊຢ່າງເປັນທາງການຂອງລັດຖະສະພາ
• ສານສູງສຸດ ເວັບໄຊຢ່າງເປັນທາງການຂອງສານສູງສຸດແຫ່ງສີລັງກາ
• Official Government News Portal

ຂໍ້ມູນທົ່ວໄປ

• Sri Lanka entry at The World Factbook
• Official site of Department of Census and Statistics
• ລາຍງານງົບປະມານປີ 2010 ກະຊວງການຄັງ ແລະ ການວາງແຜນ
• Sri Lanka from UCB Libraries GovPubs
• ປະເທດສີລັງກາ ຢູ່ Open Directory Project
• Sri Lanka profile from the BBC News
• Sri Lanka Encyclopædia Britannica entry
• Introducing Sri Lanka Overview of the country from Lonely Planet
• farms in kandy&f=false The forest-garden farms of Kandy, Sri Lanka
• Key Development Forecasts for Sri Lanka from International Futures

ປະຫວັດສາດ

• Mahavamsa an ancient Sri Lankan chronicle written in 6th century
• A Record of Buddhist Kingdoms an account by the Chinese monk Fa-Hsien of travels in India and Ceylon, 399–414 AD
• An account of early modern Sri Lanka An Historical Relation of the Island Ceylon by Robert Knox, 1681
• Sketches of the Natural History of Ceylon by Sir James Emerson Tennent, 1861
• ຊົມພູທຸດ ນາຄີຮັກ, "ສີລັງກາ: ປະຫວັດສາດສະໄໝອານາຈັກ," ວາລະສານປະຫວັດສາດ ມະຫາວິທະຍາໄລສີນະຄະລິນທະລະວິໂລດ (2548), ໜ້າ 109-142
• ເຊົາວະລີ ຈົງປະເສີດ, "ຄວາມຮຸນແຮງໃນສີລັງກາ," ວາລະສານປະຫວັດສາດ ມະຫາວິທະຍາໄລສີນະຄະລິນທະລະວິໂລດ (2548), ໜ້າ 27-43

ແຜນທີ່

• Wikimedia Atlas ຂອງ Sri Lanka
• Sri Lanka Map in Google Maps