ລາຍຊື່ແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກໃນປະເທດລາວ
ອົງການເພື່ອການສຶກສາ ວິທະຍາສາດ ແລະວັດທະນະທຳແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ (ອຸຍແນສໂກ) ໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກທີ່ມີຄຸນຄ່າໂດດເດັ່ນໃນລະດັບສາກົນແມ່ນມຳລະດົກທາງວັດທະນະທຳ ຫຼື ທາງທຳມະຊາດ ເຊິ່ງໄດ້ຮັບການສະເໜີຊື່ໂດຍປະເທດທີ່ລົງນາມໃນອະນຸສັນຍາມໍລະດົກໂລກຂອງອຸຍແນສໂກປີ ຄ.ສ. 1972[1] ໂດຍມໍລະດົກທາງວັດທະນະທຳປະກອບດ້ວຍອະນຸສອນສະຖານ (ເຊັ່ນ ງານສະຖາປັດຕະຍະກຳ ປະຕິມາກຳອະນຸສອນ ຫຼື ຈາລຶກ), ກຸ່ມອາຄານ, ແລະສະຖານທີ່ (ຮວມເຖິງແຫຼ່ງບູຮານຄະດີ) ສ່ວນລັກສະນະທາງທຳມະຊາດ (ປະກອບດ້ວຍສິ່ງທີ່ເກີດຂິ້ນທາງກາຍຍະພາບ ແລະ ຊີວະພາບ), ທາງທໍລະນີວິທະຍາ ແລະ ສະລີລະວິທະຍາ (ໄດ້ແກ່ ແຫຼ່ງອາໄສຂອງສັດ ແລະ ພືດທີ່ຖືກຄຸກຄາມ), ແລະສະຖານທີ່ທາງທຳມະຊາດທີ່ມີຄວາມສຳຄັນຈາກມຸມມອງທາງວິທະຍາສາດ ການອະນຸລັກ ຫຼື ຄວາມງົດງາມຕາມທຳມະຊາດ ຈະຖືກກຳໜົດໃຫ້ແມ່ນມໍລະດົກທາງທຳມະຊາດ[2] ປະເທດລາວ ຫຼືຊື່ຢ່າງແມ່ນທາງການ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນອະນຸສັນຍາເມື່ອວັນທີ 20 ມີນາ ຄ.ສ. 1987[3]
ຂໍ້ມູນເມື່ອ 2022[update] ປະເທດລາວມີແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກທັງໜົດ 3 ແຫ່ງ ຄື ເມືອງຫຼວງພະບາງ ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນທະບຽນໃນປີ ຄ.ສ. 1995, ວັດພູ ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນທະບຽນໃນປີ ຄ.ສ. 2001, ແລະ ທົ່ງໄຫຫີນ ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນທະບຽນໃນປີ ຄ.ສ. 2019[3] ໂດຍທັງສາມແຫ່ງນີ້ແມ່ນແຫຼ່ງມໍລະດົກທາງວັດທະນະທຳ ນອກຈາກນີ້ ປະເທດລາວຍັງມີສະຖານທີ່ອີກ 2 ແຫ່ງ ທີ່ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນບັນຊີເບື້ອງຕົ້ນ[3]
ແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກ
[ດັດແກ້]ອຸຍແນສໂກສະແດງລາຍການສະຖານທີ່ພາຍໃຕ້ 10 ເກນ ແຕ່ລະລາຍການຕ້ອງແມ່ນໄປຕາມເກນຢ່າງນ້ອຍ 1 ຂໍ້ ໂດຍເກນ i ເຖິງ vi ແມ່ນປະເພດວັດທະນະທຳ ແລະເກນ vii ເຖິງ x ແມ່ນປະເພດທຳມະຊາດ[4]
ສະຖານທີ່ | ຮູບ | ທີ່ຕັ້ງ (ແຂວງ) | ປີຂຶ້ນທະບຽນ | ຂໍ້ມູນອຸຍແນສໂກ | ຄຳບັນຍາຍ |
---|---|---|---|---|---|
ເມືອງຫຼວງພະບາງ | ຫຼວງພະບາງ | 1995 | 479bis; ii, iv, v (ວັດທະນະທຳ) | ຫຼວງພະບາງແມ່ນນະຄອນຫຼວງຂອງອານາຈັກລ້ານຊ້າງໃນຊ່ວງຄິດສະຕະວັດທີ 14 ເຖິງ 16 ແມ່ນທີ່ປະທັບຂອງກະສັດ ແລະ ສູນກາງສາສະໜາຂອງລາວໃນອາລັກຂາຝຣັ່ງໃນລະຫວ່າງປີ ຄ.ສ. 1893 ເຖິງປີ ຄ.ສ. 1946 ຫຼວງພະບາງແມ່ນຕົວຢ່າງອັນໂດດເດັ່ນຂອງການຜະສົມຜະສານລະຫວ່າງສະຖາປັດຕະຍະກຳລາວດັ້ງເດີມ ແລະ ອິດທິພົນຂອງເຈົ້າອານານິຄົມເອີຣົບຕັ້ງແຕ່ປາຍຄິດສະຕະວັດທີ 19 ເຖິງຕົ້ນຄິດສະຕະວັດທີ 20 ທັງອາຄານສະຖານຕ່າງໆ ໄດ້ແກ່ ວັດພຸດ, ອາຄານບຳລິຫານ ແລະ ທີ່ຢູ່ອາໄສ ເມືອງແຫ່ງນີ້ໄດ້ຮັບການອະນຸລັກໄວ້ຢ່າງດີ ມີການປັບປ່ຽນຂອບເຂດເລັກນ້ອຍໃນປີ ຄ.ສ. 2013[5] | |
ວັດພູ ແລະ ການຕັ້ງຖິ່ນຖານບູຮານທີ່ກ່ຽວຂ້ອງພາຍໃນພູມສັນຖານວັດທະນະທຳຈຳປາສັກ | ຈຳປາສັກ | 2001 | 481; iii, iv, vi (ວັດທະນະທຳ) | ວັດພູ (ຊາກໃນຮູປ) ແມ່ນວັດພາມທີ່ສ້າງຂຶ້ນພາຍໃຕ້ອານາຈັກຂະແມ ເຊິ່ງຄວບຄຸມພູມິພາກຕັ້ງແຕ່ຄິດສະຕະວັດທີ 10 ເຖິງ 14 ພູມສັນຖານວັດທະນະທຳຍັງຮວມເຖິງຊາກວັດ ເມືອງ ແລະ ໂຄງສ້າງລະບົບການຈັດການນ້ຳ ທີ່ມີອາຍຸຕັ້ງແຕ່ຄິດສະຕະວັດທີ 5 ເຖິງ 15 ແຜນຜັງຂອງວັດສະແດງເຖິງແນວຄິດແກນກາງທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ພູເຂົາ ກັບ ແມ່ນ້ຳຂອງ ຂອງສາສະໜາພາມ[6] | |
ແຫຼ່ງໄຫຫີນໃຫຍ່ໃນຊຽງຂວາງ – ທົ່ງໄຫຫີນ |
ຊຽງຂວາງ | 2019 | 1587; iii (ວັດທະນະທຳ) | ແມ່ນສະຖານທີ່ທີ່ມີຊາກຂອງວັດທະນະທຳຫີນຂະໜາດໃຫຍ່ສະໄໝເຫຼັກ 15 ແຫ່ງ ເຊິ່ງມີອາຍຸປະມານ 500 ປີກ່ອນຄິດການ ເຖິງປີ ຄ.ສ. 500 "ໄຫ" ຄື ໄຫຫີນທໍ່ມາກກວ່າ 2000 ກ້ອນ ທີ່ໃຊ້ໃນພິທີກຳການຝັງສົບ ນອກຈາກນີ້ ທົ່ງໄຫຫີນຍັງພົບແຜ່ນຫີນທີ່ອາດໃຊ້ແມ່ນຝາສຳຫຼັບໄຫ ຫຼຸມຝັງສົບ ແລະເໝືອງຫີນດ້ວຍ[7] |
ສະຖານທີ່ທີ່ໄດ້ຂຶ້ນບັນຊີລາຍຊື່ເບື້ອງຕົ້ນ
[ດັດແກ້]ນອກຈາກສະຖານທີ່ທີ່ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນທະບຽນມໍລະດົກໂລກແລ້ວ ປະເທດສະມາຊິກຍັງມີການຂຶ້ນບັນຊີລາຍຊື່ເບື້ອງຕົ້ນສຳຫຼັບສະຖານທີ່ທີ່ອາດຖືກພິຈາລະນາສະເໜີຊື່ ເຊິ່ງການສະເໜີຊື່ເພື່ອແມ່ນແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກຈະໄດ້ຮັບການຍອມຮັບກໍ່ຕໍ່ເມື່ອສະຖານທີ່ນັ້ນເຄຍຢູ່ໃນລາຍຊື່ບັນຊີເບື້ອງຕົ້ນເທົ່ານັ້ນ[8] ຂໍ້ມູນເມື່ອ 2022[update] ປະເທດລາວມີສະຖານທີ່ອີກ 2 ແຫ່ງ ທີ່ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນບັນຊີເບື້ອງຕົ້ນ[3]
ສະຖານທີ່ | ຮູບ | ທີ່ຕັ້ງ (ແຂວງ) | ປີຂຶ້ນທະບຽນ | ເກນຂອງອຸຍແນສໂກ | ຄຳບັນຍາຍ |
---|---|---|---|---|---|
ທາດຫຼວງວຽງຈັນ | ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ | 1992 | ii, iv (ວັດທະນະທຳ) | ທາດຫຼວງແມ່ນເຈດີພຸດຂະໜາດໃຫຍ່ທີ່ປະດັບດ້ວຍທອງຄຳ ສ້າງຂຶ້ນສະໄໝພະເຈົ້າໄຊຍະເສດຖາທິຣາດໃນປີ ຄ.ສ. 1566 ຫຼັງຈາກລາວຍ້າຍນະຄອນຫຼວງຂອງອານາຈັກລ້ານຊ້າງ ໄປທີ່ວຽງຈັນ ໂດຍເຊື່ອກັນວ່າແມ່ນທີ່ເກັບພະສາລີລິກະທາດຂອງພະພຸດທະເຈົ້າ ມີຄວາມສູງຈາກຍອດແຫຼມ 45 m (148 ft) ໃນຂະຫຼະທີ່ໂຄງສ້າງຫຼັກຂອງເຈດີລ້ອມຮອບດ້ວຍຫີບວັດຖຸມົງຄົນ ແລະ ປະຕິມາກຳ[9] | |
ເຂດປ່າສະໜວນແຫ່ງຊາດ ຫີນໜາມໜໍ່ |
ຄຳມ່ວນ | 2019 | viii, ix, x (ທຳມະຊາດ) | ສະຖານທີ່ນີ້ປົກຄຸມໄປດ້ວຍທີ່ຮາບພຽງຫີນປູນທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄາສຕ໌ (karst) ເຂດຮ້ອນ ເຊັ່ນ ໜ້າຜາ, ເນີນເຂົາຊົງກວຍ, ແລະ ຖ້ຳ ພື້ນທີ່ນີ້ແມ່ນທີ່ອາໄສຂອງສັດລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມໃກ້ສູນພັນຫຼາຍຊະນິດ ອາທິ southern white-cheeked gibbon, red-shanked douc (ໃນຮູບ), ແລະ Indochinese black langur ນອກຈາກນີ້ ຍັງມີນົກເງືອກອີກຢ່າງນ້ອຍ 4 ສາຍພັນ ຮວມທັງ wreathed hornbill ທີ່ຖືກຄຸກຄາມ[10] |
ອ້າງອິງ
[ດັດແກ້]- ↑ "The World Heritage Convention". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 27 August 2016. Retrieved 21 September 2010.
- ↑ "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 1 February 2021. Retrieved 3 February 2021.
- ↑ 3.0 3.1 3.2 3.3 "Laos". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 22 March 2022. Retrieved 27 March 2022.
- ↑ "UNESCO World Heritage Centre – The Criteria for Selection". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 12 ມິຖຸນາ 2016. Retrieved 17 ສິງຫາ 2018.
- ↑ "Town of Luang Prabang". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 31 March 2022. Retrieved 3 April 2022.
- ↑ "Vat Phou and Associated Ancient Settlements within the Champasak Cultural Landscape". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 22 March 2022. Retrieved 3 April 2022.
- ↑ "Megalithic Jar Sites in Xiengkhuang – Plain of Jars". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 3 October 2020. Retrieved 3 April 2022.
- ↑ "Tentative Lists". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 1 April 2016. Retrieved 7 October 2010.
- ↑ "That Luang de Vientiane" (in ຝຣັ່ງ). UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 21 October 2020. Retrieved 3 April 2022.
- ↑ "Hin Nam No National Protected Area". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 21 October 2020. Retrieved 3 April 2022.