Jump to content

ລາຍຊື່ແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກໃນປະເທດລາວ

ຈາກ ວິກິພີເດຍ
ທີ່ຕັ້ງແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກໃນປະເທດລາວ

ອົງການເພື່ອການສຶກສາ ວິທະຍາສາດ ແລະວັດທະນະທຳແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ (ອຸຍແນສໂກ) ໄດ້ຂຶ້ນທະບຽນແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກທີ່ມີຄຸນຄ່າໂດດເດັ່ນໃນລະດັບສາກົນແມ່ນມຳລະດົກທາງວັດທະນະທຳ ຫຼື ທາງທຳມະຊາດ ເຊິ່ງໄດ້ຮັບການສະເໜີຊື່ໂດຍປະເທດທີ່ລົງນາມໃນອະນຸສັນຍາມໍລະດົກໂລກຂອງອຸຍແນສໂກປີ ຄ.ສ. 1972[1] ໂດຍມໍລະດົກທາງວັດທະນະທຳປະກອບດ້ວຍອະນຸສອນສະຖານ (ເຊັ່ນ ງານສະຖາປັດຕະຍະກຳ ປະຕິມາກຳອະນຸສອນ ຫຼື ຈາລຶກ), ກຸ່ມອາຄານ, ແລະສະຖານທີ່ (ຮວມເຖິງແຫຼ່ງບູຮານຄະດີ) ສ່ວນລັກສະນະທາງທຳມະຊາດ (ປະກອບດ້ວຍສິ່ງທີ່ເກີດຂິ້ນທາງກາຍຍະພາບ ແລະ ຊີວະພາບ), ທາງທໍລະນີວິທະຍາ ແລະ ສະລີລະວິທະຍາ (ໄດ້ແກ່ ແຫຼ່ງອາໄສຂອງສັດ ແລະ ພືດທີ່ຖືກຄຸກຄາມ), ແລະສະຖານທີ່ທາງທຳມະຊາດທີ່ມີຄວາມສຳຄັນຈາກມຸມມອງທາງວິທະຍາສາດ ການອະນຸລັກ ຫຼື ຄວາມງົດງາມຕາມທຳມະຊາດ ຈະຖືກກຳໜົດໃຫ້ແມ່ນມໍລະດົກທາງທຳມະຊາດ[2] ປະເທດລາວ ຫຼືຊື່ຢ່າງແມ່ນທາງການ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ປະຊາຊົນລາວ ໃຫ້ສັດຕະຍາບັນອະນຸສັນຍາເມື່ອວັນທີ 20 ມີນາ ຄ.ສ. 1987[3]

ຂໍ້ມູນເມື່ອ 2022 ປະເທດລາວມີແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກທັງໜົດ 3 ແຫ່ງ ຄື ເມືອງຫຼວງພະບາງ ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນທະບຽນໃນປີ ຄ.ສ. 1995, ວັດພູ ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນທະບຽນໃນປີ ຄ.ສ. 2001, ແລະ ທົ່ງໄຫຫີນ ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນທະບຽນໃນປີ ຄ.ສ. 2019[3] ໂດຍທັງສາມແຫ່ງນີ້ແມ່ນແຫຼ່ງມໍລະດົກທາງວັດທະນະທຳ ນອກຈາກນີ້ ປະເທດລາວຍັງມີສະຖານທີ່ອີກ 2 ແຫ່ງ ທີ່ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນບັນຊີເບື້ອງຕົ້ນ[3]

ແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກ

[ດັດແກ້]

ອຸຍແນສໂກສະແດງລາຍການສະຖານທີ່ພາຍໃຕ້ 10 ເກນ ແຕ່ລະລາຍການຕ້ອງແມ່ນໄປຕາມເກນຢ່າງນ້ອຍ 1 ຂໍ້ ໂດຍເກນ i ເຖິງ vi ແມ່ນປະເພດວັດທະນະທຳ ແລະເກນ vii ເຖິງ x ແມ່ນປະເພດທຳມະຊາດ[4]

ສະຖານທີ່ ຮູບ ທີ່ຕັ້ງ (ແຂວງ) ປີຂຶ້ນທະບຽນ ຂໍ້ມູນອຸຍແນສໂກ ຄຳບັນຍາຍ
ເມືອງຫຼວງພະບາງ ວັດພຸດສີທອງ ຫຼວງພະບາງ 1995 479bis; ii, iv, v (ວັດທະນະທຳ) ຫຼວງພະບາງແມ່ນນະຄອນຫຼວງຂອງອານາຈັກລ້ານຊ້າງໃນຊ່ວງຄິດສະຕະວັດທີ 14 ເຖິງ 16 ແມ່ນທີ່ປະທັບຂອງກະສັດ ແລະ ສູນກາງສາສະໜາຂອງລາວໃນອາລັກຂາຝຣັ່ງໃນລະຫວ່າງປີ ຄ.ສ. 1893 ເຖິງປີ ຄ.ສ. 1946 ຫຼວງພະບາງແມ່ນຕົວຢ່າງອັນໂດດເດັ່ນຂອງການຜະສົມຜະສານລະຫວ່າງສະຖາປັດຕະຍະກຳລາວດັ້ງເດີມ ແລະ ອິດທິພົນຂອງເຈົ້າອານານິຄົມເອີຣົບຕັ້ງແຕ່ປາຍຄິດສະຕະວັດທີ 19 ເຖິງຕົ້ນຄິດສະຕະວັດທີ 20 ທັງອາຄານສະຖານຕ່າງໆ ໄດ້ແກ່ ວັດພຸດ, ອາຄານບຳລິຫານ ແລະ ທີ່ຢູ່ອາໄສ ເມືອງແຫ່ງນີ້ໄດ້ຮັບການອະນຸລັກໄວ້ຢ່າງດີ ມີການປັບປ່ຽນຂອບເຂດເລັກນ້ອຍໃນປີ ຄ.ສ. 2013[5]
ວັດພູ ແລະ ການຕັ້ງຖິ່ນຖານບູຮານທີ່ກ່ຽວຂ້ອງພາຍໃນພູມສັນຖານວັດທະນະທຳຈຳປາສັກ ຊາກວັງສິນລະປະຂະແມ ຈຳປາສັກ 2001 481; iii, iv, vi (ວັດທະນະທຳ) ວັດພູ (ຊາກໃນຮູປ) ແມ່ນວັດພາມທີ່ສ້າງຂຶ້ນພາຍໃຕ້ອານາຈັກຂະແມ ເຊິ່ງຄວບຄຸມພູມິພາກຕັ້ງແຕ່ຄິດສະຕະວັດທີ 10 ເຖິງ 14 ພູມສັນຖານວັດທະນະທຳຍັງຮວມເຖິງຊາກວັດ ເມືອງ ແລະ ໂຄງສ້າງລະບົບການຈັດການນ້ຳ ທີ່ມີອາຍຸຕັ້ງແຕ່ຄິດສະຕະວັດທີ 5 ເຖິງ 15 ແຜນຜັງຂອງວັດສະແດງເຖິງແນວຄິດແກນກາງທີ່ເຊື່ອມຕໍ່ພູເຂົາ ກັບ ແມ່ນ້ຳຂອງ ຂອງສາສະໜາພາມ[6]
ແຫຼ່ງໄຫຫີນໃຫຍ່ໃນຊຽງຂວາງ –
ທົ່ງໄຫຫີນ
ໄຫຫີນຂະໜາດໃຫຍ່ໃຕ້ຕົ້ນໄມ້ ຊຽງຂວາງ 2019 1587; iii (ວັດທະນະທຳ) ແມ່ນສະຖານທີ່ທີ່ມີຊາກຂອງວັດທະນະທຳຫີນຂະໜາດໃຫຍ່ສະໄໝເຫຼັກ 15 ແຫ່ງ ເຊິ່ງມີອາຍຸປະມານ 500 ປີກ່ອນຄິດການ ເຖິງປີ ຄ.ສ. 500 "ໄຫ" ຄື ໄຫຫີນທໍ່ມາກກວ່າ 2000 ກ້ອນ ທີ່ໃຊ້ໃນພິທີກຳການຝັງສົບ ນອກຈາກນີ້ ທົ່ງໄຫຫີນຍັງພົບແຜ່ນຫີນທີ່ອາດໃຊ້ແມ່ນຝາສຳຫຼັບໄຫ ຫຼຸມຝັງສົບ ແລະເໝືອງຫີນດ້ວຍ[7]

ສະຖານທີ່ທີ່ໄດ້ຂຶ້ນບັນຊີລາຍຊື່ເບື້ອງຕົ້ນ

[ດັດແກ້]

ນອກຈາກສະຖານທີ່ທີ່ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນທະບຽນມໍລະດົກໂລກແລ້ວ ປະເທດສະມາຊິກຍັງມີການຂຶ້ນບັນຊີລາຍຊື່ເບື້ອງຕົ້ນສຳຫຼັບສະຖານທີ່ທີ່ອາດຖືກພິຈາລະນາສະເໜີຊື່ ເຊິ່ງການສະເໜີຊື່ເພື່ອແມ່ນແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກຈະໄດ້ຮັບການຍອມຮັບກໍ່ຕໍ່ເມື່ອສະຖານທີ່ນັ້ນເຄຍຢູ່ໃນລາຍຊື່ບັນຊີເບື້ອງຕົ້ນເທົ່ານັ້ນ[8] ຂໍ້ມູນເມື່ອ 2022 ປະເທດລາວມີສະຖານທີ່ອີກ 2 ແຫ່ງ ທີ່ໄດ້ຮັບການຂຶ້ນບັນຊີເບື້ອງຕົ້ນ[3]

ສະຖານທີ່ ຮູບ ທີ່ຕັ້ງ (ແຂວງ) ປີຂຶ້ນທະບຽນ ເກນຂອງອຸຍແນສໂກ ຄຳບັນຍາຍ
ທາດຫຼວງວຽງຈັນ
ເຈດີພຸດປະດັບທອງຄຳ
ນະຄອນຫຼວງວຽງຈັນ 1992 ii, iv (ວັດທະນະທຳ) ທາດຫຼວງແມ່ນເຈດີພຸດຂະໜາດໃຫຍ່ທີ່ປະດັບດ້ວຍທອງຄຳ ສ້າງຂຶ້ນສະໄໝພະເຈົ້າໄຊຍະເສດຖາທິຣາດໃນປີ ຄ.ສ. 1566 ຫຼັງຈາກລາວຍ້າຍນະຄອນຫຼວງຂອງອານາຈັກລ້ານຊ້າງ ໄປທີ່ວຽງຈັນ ໂດຍເຊື່ອກັນວ່າແມ່ນທີ່ເກັບພະສາລີລິກະທາດຂອງພະພຸດທະເຈົ້າ ມີຄວາມສູງຈາກຍອດແຫຼມ 45 m (148 ft) ໃນຂະຫຼະທີ່ໂຄງສ້າງຫຼັກຂອງເຈດີລ້ອມຮອບດ້ວຍຫີບວັດຖຸມົງຄົນ ແລະ ປະຕິມາກຳ[9]
ເຂດປ່າສະໜວນແຫ່ງຊາດ
ຫີນໜາມໜໍ່
ລິງສີເທົາລາຍສົ້ມນັ່ງບົນກິ່ງໄມ້
ຄຳມ່ວນ 2019 viii, ix, x (ທຳມະຊາດ) ສະຖານທີ່ນີ້ປົກຄຸມໄປດ້ວຍທີ່ຮາບພຽງຫີນປູນທີ່ເຕັມໄປດ້ວຍຄາສຕ໌ (karst) ເຂດຮ້ອນ ເຊັ່ນ ໜ້າຜາ, ເນີນເຂົາຊົງກວຍ, ແລະ ຖ້ຳ ພື້ນທີ່ນີ້ແມ່ນທີ່ອາໄສຂອງສັດລ້ຽງລູກດ້ວຍນົມໃກ້ສູນພັນຫຼາຍຊະນິດ ອາທິ southern white-cheeked gibbon, red-shanked douc (ໃນຮູບ), ແລະ Indochinese black langur ນອກຈາກນີ້ ຍັງມີນົກເງືອກອີກຢ່າງນ້ອຍ 4 ສາຍພັນ ຮວມທັງ wreathed hornbill ທີ່ຖືກຄຸກຄາມ[10]

ອ້າງອິງ

[ດັດແກ້]
  1. "The World Heritage Convention". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 27 August 2016. Retrieved 21 September 2010.
  2. "Convention Concerning the Protection of the World Cultural and Natural Heritage". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 1 February 2021. Retrieved 3 February 2021.
  3. 3.0 3.1 3.2 3.3 "Laos". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 22 March 2022. Retrieved 27 March 2022.
  4. "UNESCO World Heritage Centre – The Criteria for Selection". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 12 ມິຖຸນາ 2016. Retrieved 17 ສິງຫາ 2018.
  5. "Town of Luang Prabang". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 31 March 2022. Retrieved 3 April 2022.
  6. "Vat Phou and Associated Ancient Settlements within the Champasak Cultural Landscape". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 22 March 2022. Retrieved 3 April 2022.
  7. "Megalithic Jar Sites in Xiengkhuang – Plain of Jars". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 3 October 2020. Retrieved 3 April 2022.
  8. "Tentative Lists". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 1 April 2016. Retrieved 7 October 2010.
  9. "That Luang de Vientiane" (in ຝຣັ່ງ). UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 21 October 2020. Retrieved 3 April 2022.
  10. "Hin Nam No National Protected Area". UNESCO World Heritage Centre. Archived from the original on 21 October 2020. Retrieved 3 April 2022.