ລາຊະວົງຈັກກີ

ລາຊະວົງຈັກກີ

ພະລາຊະອິສະລິຍະຍົດ	ພະເຈົ້າກຸງສີອະຍຸດທະຍາ ພະເຈົ້າກຸງສະຫຍາມ ພະມະຫາກະສັດໄທ
ປົກຄອງ	ອານາຈັກຣັດຕະນະໂກສິນ ລາຊະອານາຈັກສະຫຍາມ ລາຊະອານາຈັກໄທ
ເຊື້ອຊາດ	ໄທ ຈີນ ມອນ ແປກ
ສາຂາ	126 ລາຊະສະກຸນ
ຈຳນວນພະມະຫາກະສັດ	10 ພະອົງ
ປະມຸກພະອົງທຳອິດ	ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກມະຫາລາດ
ປະມຸກພະອົງປັດຈຸບັນ	ພະບາດສົມເດັດພະວະຊິຣະເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ
ສະຖາປະນາ	6 ເມສາ ຄ.ສ. 1782

ລາຊະວົງຈັກກີ (ໄທ: ราชวงศ์จักรี) ແມ່ນລາຊະວົງທີ່ປົກຄອງລາຊະອານາຈັກສະຫຍາມຕໍ່ຈາກສົມເດັດພະເຈົ້າກຸງທົນບຸລີຈົນຮອດປັດຈຸບັນໂດຍພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກມະຫາລາດ (ພະນາມເດີມ ທອງດ້ວງ ຊົງສືບເຊື້ອສາຍມາຈາກຕະກູນຂຸນນາງໃນສະໄໝກຸງສີອະຍຸທະຍາ)ຊົງສະຖາປະນາລາຊະວົງໂດຍການປາບດາພິເສກ ເມື່ອ ຄ.ສ.1782 ຍຸກຂອງລາຊະວົງນີ້ ເອີ້ນວ່າ "ຍຸກລັດຕະນະໂກສິນ"

ທີ່ມາຂອງຊື່ແລະສັນຍາລັກປະຈຳລາຊະວົງ

ຊື່ຂອງລາຊະວົງຈັກກີມີທີ່ມາຈາກບັນດາສັກ "ເຈົ້າພະຍາຈັກກີສີອົງຄະລັກ" ຕຳແໜ່ງສະມຸຫະນາຍົກ ເຊິ່ງແມ່ນຕຳແໜ່ງທາງລາຊະການທີ່ພະອົງເຄີຍດຳລົງຕຳແໜ່ງມາກ່ອນໃນສະໄໝກຸງທົນບຸລີ ຄຳວ່າ "ຈັກກີ" ນີ້ພ້ອງສຽງກັບຄຳວ່າຈັກ ແລະຕີ ເຊິ່ງເປັນເທບອາວຸດຂອງພະວິສະນຸ ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກມະຫາລາດຈຶງຊົງພະກະລຸນາໂປດເກົ້າຯ ໃຫ້ສ້າງພະແສງຈັກແລະພະແສງຕີໄວ້ 1 ສຳລັບ ແລະກຳໜົດໃຫ້ໃຊ້ເປັນສັນຍາລັກປະຈຳລາຊະວົງຈັກກີສືບມາຈົນຮອດປັດຈຸບັນ

ພະປະຖົມບໍລົມມະຫາຊະນົກແຫ່ງລາຊະວົງຈັກກີ

ສົມເດັດພະປະຖົມບໍລົມມະຫາຊະນົກ "ຈະກ່າວເຖິງເຈົ້ານາຍຈຳພວກເຊິ່ງເປັນປະຖົມເປັນຕົ້ນແຊ່ຕົ້ນສະກຸນເຈົ້າຟ້າແລະພະອົງເຈົ້າ ໝ່ອມເຈົ້າ ໝ່ອມລາຊະວົງແລະເຈົ້າລາຊິນິກຸນທີ່ເອິ້ນນາມວ່າ ຄຸນ ວ່າ ໝ່ອມ ມີບັນດາສັກເນື່ອງໃນພະບໍລົມລາຊະວົງນີ້ ເຊິ່ງບັດນີ້ເປັນຈຳພວກຕ່າງໆ ຢູ່ ຈະໃຫ້ຮູ້ແຈ້ງວ່າເນື່ອງມາແຕ່ທ່ານຜູ້ໃດ ພະອົງໃດເປັນເດີມແຕ່ທຳອິດຕັ້ງກຸງເທບມະຫານະຄອນ ອະມອນລັດຕະນະໂກສິນ ມະຫິນທາຍຸທະຍານີ້ມາ ພຶງຮູ້ໂດຍສັງເຂບວ່າ ບຸລຸດນາຣີມີບັນດາສັກ ເຊິ່ງເອິ້ນວ່າເປັນຈຳພວກເຈົ້າ ຄືເຈົ້າຟ້າແລະພະອົງເຈົ້າ ໝ່ອມເຈົ້າ ໝ່ອມລາຊະວົງທັງປວງນັ້ນ ລ້ວນປະຕິພັດພົວພັນສືບຕໍ່ລົງມາແຕ່ອົງສົມເດັດພະມະຫາໄປຍະກາທິບໍດີ ຄື ອົງສົມເດັດພະບໍລົມຊະນົກນາດ ພະເຈົ້າຫຼວງຂອງພະບາດສົມເດັດພະປໍຣະໂມລຸດຖະຊາມະຫາຈັກກີບໍລົມນາດ ເຊິ່ງປາກົດໃນພະນາມໃນບັດນີ້ວ່າ ພະບາດສົມເດັດພະພຸດທະຍອດຟ້າຈຸລາໂລກ ເຊິ່ງເປັນປະຖົມບໍລົມອັກຄະລະມະຫາລາຊາທິລາດໃນພະບໍລົມມະຫາລາຊະວັງ

ຈຶງນັບໄດ້ວ່າ ສົມເດັດພະມະຫາໄປຍະກາທິບໍດີ ຫຼື ສົມເດັດພະປະຖົມບໍລົມມະຫາຊະນົກ ແມ່ນພະຊະນົກພະອົງທຳອິດແຫ່ງລາຊະວົງຈັກກີແລະເປັນເຈົ້ານາຍແຫ່ງລາຊະວົງຈັກກີພະອົງທຳອິດຢ່າງແທ້ຈິງ ໂດຍ ພະມະຫາສັງເດີມ ເຊິ່ງເປັນພະມະຫາສັງທີ່ໃຊ້ບັນຈຸພະບໍລົມອັດຖິຂອງສົມເດັດພະປະຖົມບໍລົມມະຫາຊະນົກ ເມື່ອຄັ້ງສະໄໝລັດຊະການທີ່ 1 ເຊິ່ງປັດຈຸບັນໃຊ້ຮົດນ້ຳໃນພະລາຊະພິທີມົງຄົນໃຫ້ແກ່ພະບໍລົມວົງສານຸວົງເທົ່ານັ້ນ

ພະບໍລົມວົງສານຸວົງ

ເບິ່ງຕື່ມຢູ່ ພະບໍລົມວົງສານຸວົງ

ພະບໍລົມວົງສານຸວົງນຸວົງໄທໃນປັດຈຸບັນສືບເຊື້ອສາຍມາຈາກສົມເດັດພະມະຫິຕະລາທິເບດ ອະດຸນຍະເດດວິກົມ ພະບໍລົມລາຊະຊະນົກ ຕົ້ນລາຊະສະກຸນມະຫິດົນກັບສົມເດັດພະສີນະຄະຣິນບໍລົມລາຊະຊົນນະນີ (ສັງວານ ຕະລະພັດ) ໂດຍສົມເດັດພະບໍລົມລາຊະຊະນົກນັ້ນແມ່ນພະລາຊະໂອລົດໃນພະບາດສົມເດັດພະຈຸລະຈອມເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວກັບສົມເດັດພະສີສະວະຣິນທິຣາບໍຣົມລາຊະເທວີ ພະພັນວັດສາໄອຍິກາເຈົ້າ (ສົມເດັດພະນາງເຈົ້າສະຫວ່າງວັດທະນາ ພະບໍຣົມລາຊະເທວີ) ຖືເປັນພະອະນຸຊາຕ່າງພະມານດາໃນພະບາດສົມເດັດພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວແລະພະບາດສົມເດັດພະປົກເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ

ຫຼັງການສະຫວັນຄົດຂອງພະບາດສົມເດັດພະປໍຣະເມນມະຫາອານັນທະມະຫິດົນ ພະອັດມະລາມາທິບໍດິນ ສົມເດັດພະເຈົ້ານ້ອງຍາເທີ ເຈົ້າຟ້າພູມິພົນອະດຸນຍະເດດຈຶງໄດ້ສະເດັດຂຶ້ນຄອງລາຊະສົມບັດສືບລາຊະສັນຕະຕິວົງໃນວັນດຽວກັນນັ້ນ ແລະພາຍຫຼັງໄດ້ອະພິເສກສົມລົດກັບໝ່ອມລາຊະວົງສິຣິກິດ ກິຕິຍາກອນ ພະທິດາໃນພະວໍລະວົງເທີ ພະອົງເຈົ້ານັກຂັດຕະມົງຄົນ ກົມມະໝື່ນຈັນທະບຸລີສຸລະນາດ (ໝ່ອມເຈົ້ານັກຂັດຕະມົງຄົນ ກິຕິຍາກອນ) ກັບໝ່ອມຫຼວງບົວ ກິຕິຍາກອນ (ສະໜິດວົງ)