ນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄທ

ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງລາຊະອານາຈັກໄທ ; นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย
	ເຄື່ອງໝາຍປະຈຳຕຳແໜ່ງ
	ທຸງປະຈຳຕຳແໜ່ງ
	ຜູ້ດຳລົງຕຳແໜ່ງຄົນປັດຈຸບັນ; ແພທອງທານ ຊິນນະວັດ; ຕັ້ງແຕ່ 16 ສິງຫາ ຄ.ສ. 2024
ການຮຽກຂານ	ທ່ານນາຍົກລັດຖະມົນຕີ; (ບໍ່ແມ່ນທາງການ); ພະນະທ່ານ; (ທາງການ); ທ່ານຜູ້ນຳ; (ການທູດລະຫວ່າງປະເທດ)
ສະມາຊິກຂອງ	ຄະນະລັດຖະມົນຕີ; ສະພາຄວາມມັ່ນຄົງແຫ່ງຊາດ; ກອງອຳນວຍການຮັກສາຄວາມມັ່ນຄົງພາຍໃນລາຊະອານາຈັກ
ທີ່ພຳນັກ	ບ້ານພິດສະນຸໂລກ
ທີ່ທຳການ	ທຳນຽບລັດຖະບານ
ຜູ້ສະເໜີຊື່	ສະພາຜູ້ແທນລາຊະດອນ
ຜູ້ແຕ່ງຕັ້ງ	ພະມະຫາກະສັດໄທ
ວາລະ	ວາລະ 4 ປີ (ຮວມກັນບໍ່ເກິນ 8 ປີ)
ກາສານແຕ່ງຕັ້ງ	ລັດຖະທຳມະນູນແຫ່ງລາຊະອານາຈັກສະຫຍາມ
ຕຳແໜ່ງກ່ອນໜ້າ	ປະທານກຳມະການລາຊະດອນ
ຜູ້ປະເດີມຕຳແໜ່ງ	ພະຍາມະໂນປະກອນນິຕິທາດາ
ສ້າງຕັ້ງ	28 ມິຖຸນາ 1932
ຮອງ	ຮອງນາຍົກລັດຖະມົນຕີ
ເງິນເດືອນ	125,590 ບາດ
ເວັບໄຊຕ໌	thaigov.go.th

ນາຍົກລັດຖະມົນຕີແຫ່ງລາຊະອານາຈັກໄທ (ໄທ: นายกรัฐมนตรีแห่งราชอาณาจักรไทย) ແມ່ນຕຳແໜ່ງຫົວໜ້າລັດຖະບານຂອງປະເທດໄທ ມີຂຶ້ນຫຼັງການປະຕິວັດສະຫຍາມ ພ.ສ. 2475 (1932) ເຊິ່ງປ່ຽນແປງການປົກຄອງສູ່ລາຊາທິປະໄຕພາຍໃຕ້ລັດຖະທຳມະນູນແລະປະຊາທິປະໄຕ ລະບົບລັດຖະສະພາ

ປະຫວັດ

ຕຳແໜ່ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີມີຂຶ້ນພາຍຫລັງ[[ການປະຕິວັດສະຫຍາມ ຄ.ສ. 1932]] ຮຽກວ່າ "ປະທານຄະນະກຳມະການລາດຊະດອນ" ຕາມພະລາດຊະບັນຍັດລັດຖະທຳມະນູນການປົກຄອງແຜ່ນດິນສະຫຍາມຊົ່ວຄາວ ພຸດສັກກະຫຼາດ 2475^[3] ແລະພາຍຫລັງພະບາດສົມເດັດພະປົກເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ ຊົງລົງພະປໍຣະມາພິໄທໃນລັດຖະທຳມະນູນແຫ່ງລາຊະອານາຈັກສະຫຍາມ ພຸດສັກກະຫຼາດ 2475 ເມື່ອວັນທີ 10 ທັນວາ ຄ.ສ. 1932 ກະປ່ຽນມາຮຽກ "ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ"^[4] ໂດຍມີກາປະຈຳສຳນັກນາຍົກລັດຖະມົນຕີແມ່ນກາລາຊະສີຄົດຊະສີຮັກສາລັດຖະທຳມະນູນ ແລະກາປະຈຳຕຳແໜ່ງນາຍົກລັດຖະມົນຕີໄທ

ການດຳລົງຕຳແໜ່ງ

รัฐธรรมนุญแห่งราชอาณาจักรไทยบัญญัติที่มาของนายกรัฐมนตรี รัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบันระบุว่านายกรัฐมนตรีมาจากการเลือกของสภาผู้แทนราษฎร และมีบทเฉพาะกาลให้วุฒิสภามีชุดแรกตามรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน (วาระปี 2562–67) ส่วนเลือกนายกรัฐมนตรีด้วย

ຕຳແໜ່ງ	ຊື່	ພັກ	ໄດ້ຮັບເລືອກໂດຍ	ເມື່ອ	ເລີ່ມຕົ້ນ	ຕຳແໜ່ງທີ່ສອງ
ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ	ປະຍຸດ ຈັນໂອຊາ	ອິສະລະ	ລັດຖະສະພາ	5 ມິຖຸນາ ຄ.ສ.2019	9 ມິຖຸນາ ຄ.ສ.2019^[5]	ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງກະລາໂຫມ

ການປະຕິບັດໜ້າທີ່

รัฐธรรมนูญแห่งราชอาณาจักรไทย พุทธศักราช 2560 ซึ่งเป็นรัฐธรรมนูญฉบับปัจจุบัน ได้กำหนดวาระของนายกรัฐมนตรีว่า นายกรัฐมนตรีจะดำรงตำแหน่งรวมกันแล้วเกินแปดปีมิได้ ทั้งนี้ ไม่ว่าจะเป็นการดำรงตำแหน่งติดต่อกันหรือไม่ แต่มิให้นับรวมระยะเวลาในระหว่างที่อยู่ปฏิบัติหน้าที่ต่อไปหลังพ้นจากตำแหน่ง"^[6]

นายกรัฐมนตรีอาจพ้นจากตำแหน่งเพราะถูกอภิปรายไม่ไว้วางใจ สมาชิกสภาผู้แทนราษฎรจำนวนไม่น้อยกว่าหนึ่งในห้าของจำนวนสมาชิกทั้งหมดมีสิทธิเข้าชื่อขอเปิดอภิปรายทั่วไปเพื่อลงมติไม่ไว้วางใจนายกรัฐมนตรี ญัตตินี้ต้องเสนอชื่อผู้สมควรดำรงตำแหน่งนายกรัฐมนตรีคนต่อไปไว้ด้วย เมื่อเสนอญัตติแล้วจะมีการยุบสภาผู้แทนราษฎรมิได้ ทั้งนี้ เพื่อป้องกันไม่ให้นายกรัฐมนตรีหลีกหนีการอภิปราย เว้นแต่จะมีการถอนญัตติหรือการลงมตินั้นไม่ได้เสียงครบ หากสมาชิกสภาผู้แทนราษฎรลงมติไม่ไว้วางใจ นายกรัฐมนตรีต้องพ้นจากตำแหน่ง และมีผลให้คณะรัฐมนตรีสิ้นสุดลงทั้งคณะด้วย

การรักษาราชการแทน

ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีไม่อาจปฏิบัติหน้าที่ได้ พระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน พ.ศ. 2534 มาตรา 41 กำหนดให้รองนายกรัฐมนตรีเป็นผู้รักษาราชการ ถ้ามีรองนายกรัฐมนตรีหลายคนให้คณะรัฐมนตรีมอบหมายให้รองนายกรัฐมนตรีคนใดคนหนึ่งเป็นผู้รักษาราชการแทน ถ้าไม่มีผู้ดำรงตำแหน่งรองนายกรัฐมนตรี หรือมีแต่ไม่อาจปฏิบัติราชการได้ ให้คณะรัฐมนตรีมอบหมายให้รัฐมนตรีคนใดคนหนึ่งเป็นผู้รักษาราชการแทน^[7]

ທີ່ທຳການແລະບ້ານພັກ

นายกรัฐมนตรีของประเทศไทยปฏิบัติหน้าที่ ณ ทำเนียบรัฐบาล ซึ่งเป็นสถานที่ราชการสำคัญที่สุดแห่งหนึ่งของประเทศไทย ตั้งอยู่ ณ เลขที่ 1 ถนนพิษณุโลก เขตดุสิต กรุงเทพมหานคร มีเนื้อที่ทั้งสิ้น 27 ไร่ 3 งาน 44 ตารางวา

สำหรับบ้านพักประจำตำแหน่งนายกรัฐมนตรีไทย คือ บ้านพิษณุโลก ซึ่งมีสถาปัตยกรรมที่สวยงาม ออกแบบและสร้างโดย มาริโอ ตามานโญ สถาปนิกประจำราชสำนักสยามชาวอิตาลี มีเนื้อที่ 25 ไร่ 3 งาน

ຮອງນາຍົກລັດຖະນົນຕີ

รองนายกรัฐมนตรี มีหน้าที่ในการกำกับการบริหารราชการของกระทรวง หรือทบวงหนึ่งหรือหลายกระทรวงหรือทบวง ตามที่นายกรัฐมนตรีมอบหมาย รวมทั้งเป็นผู้รักษาราชการแทนนายกรัฐมนตรี ในกรณีที่นายกรัฐมนตรีไม่อาจปฏิบัติราชการได้ ตามพระราชบัญญัติระเบียบบริหารราชการแผ่นดิน (เรียงตามลำดับรองนายกรัฐมนตรีดังนี้^[8]^[9])

ຕຳແໜ່ງ	ຊື່	ພັກ	ເລີ່ມຕົ້ນ	ຕຳແໜ່ງທີ່ສອງ
ຮອງນາຍົກລັດຖະນົນຕີ	ປະວິດ ວົງສຸວັນ	ພັກພະລັງປະຊາລັດ	10 ກໍລະກົດ ຄ.ສ.2019	–
	ສົມຄິດ ຈາຕຸສີພິທັກ	ອິສະລະ		–
	ວິສະນຸ ເຄືອງາມ	ອິສະລະ		–
	ຈຸຣິນ ລັກສະນະວິສິດ	ພັກປະຊາທິປັດ		ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງພານິດ
	ອນຸທິນ ຊານວີຣະກູນ	ພັກພູມໃຈໄທ		ລັດຖະມົນຕີວ່າການກະຊວງສາທາລະນະສຸກ