ທະວີບອັງຕາກຕິກ
 | ລິ້ງຂ້າມພາສາໃນບົດຄວາມນີ້ ມີໄວ້ໃຫ້ຜູ້ອ່ານ ແລະ ຜູ້ຮ່ວມແກ້ໄຂບົດຄວາມສຶກສາເພີ່ມເຕີມໄດ້ສະດວກ ເນື່ອງຈາກວິກິພີເດຍພາສາລາວ ຍັງບໍ່ມີບົດຄວາມດັ່ງກ່າວ ຢ່າງໃດກໍຕາມ ຄວນຮີບສ້າງເປັນບົດຄວາມໂດຍໄວທີ່ສຸດ |
.svg) | |
| ພື້ນທີ່ | 14,107,637 ຕລ.ກມ. (ອັນດັບທີ 5) ໂດຍ 280,000 ຕລ.ກມ. ປາສະຈາກນ້ຳກ້ອນ |
|---|---|
| ປະຊາກອນ | ≈135 ຄົນ (ຖາວອນ) ≈5,000 (ຊົ່ວຄາວ) (ອັນດັບທີ 7) |
| ເດມະນິມ | ຊາວອັງຕາກຕິກ (Antarctican) |
| ປະເທດ | — |
| ເຂດເວລາ | ເບິ່ງທີ່ ເວລາໃນທະວີບອັງຕາກຕິກ |
| ໂມເມນລະດັບເທິງສຸດ | .aq |
| ເມືອງໃຫຍ່ | — |
ອັງຕາກຕິກ (ອັງກິດ: Antarctica 
/æntˈɑːrktɪkə/) ເປັນທະວີບທີ່ຢູ່ໃຕ້ທີ່ສຸດຂອງ ໂລກ ຕັ້ງຢູ່ໃນພາກພື້ນອັງຕາກຕິກໃນຊີກໂລກໃຕ້ ແລະ ເປັນທີ່ຕັ້ງຂົ້ວໂລກໃຕ້ທາງພູມສາດ ເກືອບທັງໝົດຢູ່ໃນວົງມົນອັງຕາກຕິກ ແລະ ອ້ອມຮອບດ້ວຍມະຫາສະໝຸດໃຕ້ ມີພື້ນທີ່ປະມານ 14 ລ້ານຕາລາງກິໂລແມັດ ເປັນທະວີບທີ່ໃຫຍ່ເປັນອັນດັບ 5 ຂອງໂລກ ໃຫຍ່ກວ່າທະວີບອົດສະຕຣາລີເຖິງ 2 ເທົ່າ ພື້ນທີ່ 98% ຂອງທະວີບປົກຄຸມດ້ວຍນ້ຳກ້ອນໜາສະເລ່ຍ 1.9 ກິໂລແມັດ[1] ເຊິ່ງກວມເອົາພື້ນທີ່ທັງໝົດເວັ້ນແຕ່ສ່ວນເໜືອສຸດຂອງແຫຼມອັງຕາກຕິກ.
ໂດຍຄ່າສະເລ່ຍແລ້ວອັງຕາກຕິກເປັນທະວີບທີ່ໜາທີ່ສຸດ ແຫ້ງແລ້ງທີ່ສຸດ ລົມແຮງທີ່ສຸດ ແລະ ມີຄວາມສູງໂດຍສະເລ່ຍຫຼາຍທີ່ສຸດ[2] ອັງຕາກຕິກເປັນທະເລຊາຍທີ່ມີຝົນສະເລ່ຍ 200 ມີລີແມັດຕໍ່ປີຕາມແນວຊາຍຝັ່ງ ແລະ ພື້ນທີ່ພາຍໃນ[3] ໃນຊ່ວງໄຕມາດທີສາມເຊິ່ງເປັນຊ່ວງທີ່ໜາວທີ່ສຸດຂອງປີຈະມີອຸນຫະພູມສະເລ່ຍ -63 °C ແຕ່ (ທີ່ສະຖານີວອສຕອກ ຂອງລັດເຊຍ) ອຸນຫະພູມທີ່ວັດໄດ້ເຄີຍຕ່ຳເຖິງ -89.2 °C (ແລະ ເຄີຍວັດໄດ້ເຖິງ -94.7 °C ໂດຍເປັນການວັດຈາກດາວທຽມໃນອະວະກາດ[4]) ບາງສະຖານທີ່ມີຄົນປະມານ 1,000 ເຖິງ 5,000 ຄົນອາໄສໃນສະຖານີວິໄຈທີ່ກະຈາຍຢູ່ທົ່ວທັງທະວີບຕະຫຼອດທັງປີ ສິ່ງມີຊີວິດໃນອັງຕາກຕິກຈະເປັນພວກສາຫຼ່າຍ, ແບັກທີເຣຍ, ເຊື້ອເຫັດ, ພືດ, ໂພຣທິສທ໌ ແລະ ສັດບາງຊະນິດເຊັ່ນ: ຕົວເຫັບ, ແມງຝຸ່ນ, ມີນາໂທດາ, ເພນກວິນ ແລະ ອື່ນໆ ສ່ວນພືດກໍຈະເປັນພວກທັນດຣາ.
ທະວີບອັງຕາກຕິກເປັນດິນແດນໃຕ້ການປົກຄອງຮ່ວມໂດຍພຶດຕິໄນຕາມກົດໝາຍລະຫວ່າງປະເທດ ແລະ ຢູ່ພາຍໃຕ້ການຄວບຄຸມຂອງລະບົບສົນທິສັນຍາອັງຕາກຕິກທີ່ລງນາມຄັ້ງທຳອິດໂດຍ 12 ປະເທດໃນປີ 1959 ແລະ ຕາມດ້ວຍການລົງນາມອີກເພີ່ມ 38 ປະເທດ ລະບົບສົນທິສັນຍານີ້ຫ້າມບໍ່ໃຫ້ມີການຂຸດຄົ້ນບໍ່ແຮ່ ກິດຈະກຳທາງທະຫານ ທົດລອງລະເບີດນິວເຄຼຍ ແລະ ການກຳຈັດກາກນິວເຄຼຍ ແຕ່ຈະສະໜັບສະໜູນການວິໄຈທາງວິທະຍາສາດ ແລະ ປົກປ້ອງຊັ້ນໂອໂຊນຂອງທະວີບເຮັດໃຫ້ມີການທົດລອງຢ່າງຕໍ່ເນື່ອງໂດຍນັກວິທະຍາສາດ 4,000 ຄົນຈາກຫຼາຍປະເທດໃນທະວີບນີ້.
ອ້າງອີງ[ດັດແກ້]
- ↑ P. Fretwell; et al. (28 February 2013). "Bedmap2: improved ice bed, surface and thickness datasets for Antarctica" (PDF). The Cryosphere journal: 375–393. doi:10.5194/tc-7-375-2013. Retrieved 6 January 2014.
- ↑ "La Antártida" (in ສະແປນນິຊ). Dirección Nacional del Antártico. Archived from the original on 13 November 2016. Retrieved 13 November 2016.
- ↑ Joyce, C. Alan (18 January 2007). "The World at a Glance: Surprising Facts". The World Almanac. Archived from the original on 4 March 2009. Retrieved 7 February 2009.
- ↑ "Coldest temperature ever recorded on Earth in Antarctica: -94.7C (−135.8F)". The Guardian. 10 December 2013. Retrieved 12 July 2017.
- ບັນນານຸກົມ
ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນອື່ນ[ດັດແກ້]
ທະວີບ |
|
|---|---|
| ອາຊີ – ອາຟະລິກ – ອາເມລິກາ – ອາເມລິກາເໜືອ – ອາເມລິກາໃຕ້ – ໂອເຊອານີ – ອົດສະຕຣາລີ – ອັງຕາກຕິກ – ເອີລົບ |