Messenger RNA
ໃນ ຊີວະວິທະຍາໂມເລກຸນ, messenger RNA ( mRNA ) ແມ່ນໂມເລກຸນ ສາຍດຽວຂອງ RNA ທີ່ສອດຄ້ອງກັບ ລຳ ດັບພັນທຸກຳ ຂອງ ຍີນ, ແລະຖືກອ່ານໂດຍ ribosome ໃນຂະບວນການ ສັງເຄາະ ໂປຣຕີນ .
ການຖອດລະຫັດ ແມ່ນຂັ້ນຕອນການກັອບປີ້ ຍີນ ຈາກ DNA ເຂົ້າໄປໃນ mRNA. ຂະບວນການນີ້ແມ່ນແຕກຕ່າງກັນເລັກນ້ອຍໃນ eukaryotes ແລະ prokaryotes, ລວມທັງວ່າ prokaryotic RNA polymerase ເຊື່ອມໂຍງກັບ DNA-processing enzymes ໃນລະຫວ່າງການຖອດລະຫັດ (transcription) ເພື່ອໃຫ້ການຂະບວນການສາມາດ ດຳເນີນໄປໃນລະຫວ່າງການຖອດລະຫັດ. ເພາະສະນັ້ນ, ສິ່ງນີ້ເຮັດໃຫ້ໃຍ ຂອງ mRNA ກາຍເປັນໃຍຄູ່ ຫລື double-stranded ໂດຍການສ້າງໃຍທີ່ເພີ່ມເຕີມທີ່ເອີ້ນວ່າ transfer RNA (tRNA) strand. ນອກຈາກນັ້ນ, RNA ແມ່ນບໍ່ສາມາດສ້າງໂຄງສ້າງຈາກ base-pairing. ຍິ່ງໄປກວ່ານັ້ນ, ແມ່ແບບ ສຳລັບ mRNA ແມ່ນສາຍໃຍທີ່ເພີ່ມເຕີມຂອງ tRNA, ເຊິ່ງເປັນລັກສະນະຄ້າຍຄືກັນຕາມ ລຳດັບຂອງລຳດັບ anticodon ທີ່ DNA ເຊື່ອມໂຍງກັບ. ຜົນຜະະລິດທີ່ຖືກປະມວນຜົນບາງສ່ວນ ຫລື ບໍ່ຖືກປະມວນຜົນແມ່ນຮຽກເປັນນຄຳສັບເອີ້ນວ່າ precursor mRNA, ຫຼື pre- mRNA; ເມື່ອ ສຳ ເລັດຂະບວນການແລ້ວ, ມັນຈະຖືກເອີ້ນວ່າ mature mRNA.
mRNA ຖືກສ້າງຂື້ນໃນລະຫວ່າງຂັ້ນຕອນການ ຖອດລະຫັດ (transcription), ບ່ອນທີ່ມີ enzyme ( RNA polymerase ) ປ່ຽນ ຍີນ ເຂົ້າ ໃນ ຖອດລະຫັດ mRNA ທີໜຶ່ງ (ເຊິ່ງເອີ້ນກັນວ່າ pre-mRNA). Pre- mRNA ນີ້ປົກກະຕິແລ້ວຍັງປະກອບມີ intron, ຂົງເຂດທີ່ຈະບໍ່ສືບຕໍ່ສ້າງລະຫັດສໍາລັບ ລໍາດັບອາຊິດ amino ສຸດທ້າຍ. ສິ່ງເຫລົ່ານີ້ຈະຖືກເອົາອອກໃນຂະບວນການຂອງ RNA splicing, ເຮັດໃຫ້ມີພຽງແຕ່ exons, ຂົງເຂດທີ່ຈະເຂົ້າລະຫັດໂປຕີນ. ລໍາດັບ exon ນີ້ປະກອບ mature mRNA . ຈາກນັ້ນ mature mRNA ຖືກອ່ານໂດຍ ribosome, ແລະ, ການນໍາໃຊ້ ອາຊິດ amino ທີ່ ນຳສົ່ງໂດຍ transfer RNA, ribosome ສ້າງໂປຼຕີນ. ຂະບວນການນີ້ເອີ້ນວ່າ ການແປລະຫັດ (translation) . ຂະບວນການທັງ ໝົດ ນີ້ປະກອບເປັນສ່ວນ ໜຶ່ງ ຂອງ ກົດເກນຊີວະໂມເລກຸນສູນກາງ, ເຊິ່ງອະທິບາຍການໄຫລຂອງຂໍ້ມູນພັນທຸ ກຳ ໃນລະບົບຊີວະ.
ເຊັ່ນດຽວກັບໃນ DNA, ຂໍ້ມູນທາງ ພັນທຸ ກຳ ໃນ mRNA ແມ່ນບັນຈຸຢູ່ໃນ ລຳດັບຂອງ nucleotides ເຊິ່ງຈັດເຂົ້າໃນ codons ທີ່ແຕ່ລະອັນປະກອບດ້ວຍສາມ ribonucleotides. ແຕ່ລະລະຫັດ codon ສຳລັບ ກົດອະມິໂນ ສະເພາະ, ຍົກເວັ້ນ Stop codons, ເຊິ່ງຢຸດຕິການສັງເຄາະທາດໂປຼຕີນ. ການແປລະຫັດ codons ເຂົ້າໄປໃນກົດອະມິໂນຮຽກຮ້ອງສອງປະເພດ RNA ຄື: transfer RNA ເຊິ່ງຮັບຮູ້ codon ແລະໃຫ້ ກົດ amino ທີ່ສອດຄ້ອງກັນ, ແລະ <a href="https://en.wikipedia.org/wiki/Ribosomal_RNA" rel="mw:ExtLink" title="Ribosomal RNA" class="cx-link" data-linkid="69">ribosomal RNA</a> (rRNA), ອົງປະກອບກາງຂອງກົນໄກຜະລິດທາດໂປຼຕີນຂອງ ribosome.
ການມີຢູ່ຂອງ mRNA ໄດ້ຖືກແນະ ນຳ ຄັ້ງທຳອິດໂດຍ Jacques Monod ແລະ François Jacob, ແລະຕໍ່ມາຖືກຄົ້ນພົບໂດຍ Jacob, Sydney Brenner ແລະ Matthew Meselson ທີ່ ສະຖາບັນເຕັກໂນໂລຢີ California ໃນປີ 1961.