Jump to content

​ໄວ​ຣັ​ສ

ຈາກ ວິກິພີເດຍ

ເຊື້ອໄວຣັສ (Virus) ແມ່ນ ຕົວແທນການຕິດເຊື້ອ submicroscopic ທີ່ replicates ພາຍໃນ ຈຸລັງ ດໍາລົງຊີວິດຂອງ ສິ່ງມີຊີວິດ.[1] ເຊື້ອໄວຣັສຕິດເຊື້ອທຸກ ຮູບແບບຊີວິດ, ຈາກສັດແລະພືດໄປສູ່ ຈຸລິນຊີ, ລວມທັງ ເຊື້ອແບັກທີເຣັຍ ແລະ archaea.[2][3] ເຊື້ອໄວຣັສແມ່ນພົບເຫັນຢູ່ໃນເກືອບທຸກ ລະບົບນິເວດ ໃນໂລກແລະເປັນປະເພດຊີວະວິທະຍາຈໍານວນຫຼາຍທີ່ສຸດ.[4][5] ນັບຕັ້ງແຕ່ບົດຄວາມ 1892 ຂອງ Dmitri Ivanovsky ທີ່ອະທິບາຍເຖິງ ເຊື້ອພະຍາດ ທີ່ບໍ່ມີເຊື້ອແບັກທີເຣັຍທີ່ຕິດເຊື້ອພືດຢາສູບແລະການຄົ້ນພົບ ເຊື້ອໄວຣັສ mosaic ຢາສູບ ໂດຍ Martinus Beijerinck ໃນ 1898, :4ຫຼາຍ​ກວ່າ 11,000 ຂອງ​ຫຼາຍ​ລ້ານ ​ຊະ​ນິດ​ເຊື້ອ​ໄວຣ​ັ​ສ ​ໄດ້​ຖືກ​ອະ​ທິ​ບາຍ​ຢ່າງ​ລະ​ອຽດ​.[6][7] ການສຶກສາຂອງໄວຣັສແມ່ນເປັນທີ່ຮູ້ຈັກເປັນ virology, ເປັນ subspeciality ຂອງ microbiology.

ເມື່ອຕິດເຊື້ອ, ເຊນໂຮສ ມັກຈະຖືກບັງຄັບໃຫ້ຜະລິດເຊື້ອໄວຣັສຕົ້ນສະບັບຫຼາຍພັນສະບັບຢ່າງໄວວາ. ໃນເວລາທີ່ບໍ່ໄດ້ຢູ່ໃນຈຸລັງທີ່ຕິດເຊື້ອຫຼືຢູ່ໃນຂະບວນການຕິດເຊື້ອຈຸລັງ, ໄວຣັສມີຢູ່ໃນຮູບແບບຂອງອະນຸພາກໄວຣັສເອກະລາດ, ຫຼື virions, ປະກອບດ້ວຍ (i) ວັດຖຸພັນທຸກໍາ, ເຊັ່ນ, ໂມເລກຸນ ຍາວຂອງ ອາເດແອັນ ຫຼື RNA ທີ່ເຂົ້າລະຫັດໂຄງສ້າງຂອງ. ທາດໂປຼຕີນທີ່ເຊື້ອໄວຣັສປະຕິບັດ; (ii) ເປືອກຫຸ້ມນອກ ທາດໂປຼຕີນ, capsid, ເຊິ່ງອ້ອມຮອບແລະປົກປ້ອງພັນທຸກໍາ; ແລະໃນບາງກໍລະນີ (iii) ຊອງ ນອກຂອງ ໄຂມັນ. ຮູບຮ່າງຂອງອະນຸພາກເຊື້ອໄວຣັສເຫຼົ່ານີ້ມີຕັ້ງແຕ່ຮູບແບບ helical ແລະ icosahedral ງ່າຍດາຍໄປຫາໂຄງສ້າງທີ່ສັບສົນຫຼາຍ. ຊະນິດເຊື້ອໄວຣັສສ່ວນໃຫຍ່ມີ virions ຂະຫນາດນ້ອຍເກີນໄປທີ່ຈະເຫັນໄດ້ດ້ວຍ ກ້ອງຈຸລະທັດທາງສາຍຕາ ແລະແມ່ນຫນຶ່ງສ່ວນຮ້ອຍຂະຫນາດຂອງເຊື້ອແບັກທີເຣັຍສ່ວນໃຫຍ່.

Two spherical rotavirus particles, one is coated with antibody which looks like many small birds, regularly spaced on the surface of the virus
ສອງ rotaviruses : ອັນນຶ່ງຢູ່ເບື້ອງຂວາຖືກເຄືອບດ້ວຍພູມຕ້ານທານທີ່ປ້ອງກັນບໍ່ໃຫ້ມັນຕິດກັບຈຸລັງແລະຕິດເຊື້ອພວກມັນ.
An electron micrograph showing a portion of a bacterium covered with viruses
ການສົ່ງໄຟຟ້າຈຸລະພາກຂອງແບັກທີເຣຍຫຼາຍຊະນິດທີ່ຕິດຢູ່ກັບຝາເຊລຂອງແບັກທີເລຍ

ເອກະສານອ້າງອີງ

[ດັດແກ້]
  1. "There are more viruses than stars in the universe. Why do only some infect us? – More than a quadrillion quadrillion individual viruses exist on Earth, but most are not poised to hop into humans. Can we find the ones that are?"
  2. "The ancient Virus World and evolution of cells". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  3. "The Secret Life of a Coronavirus - An oily, 100-nanometer-wide bubble of genes has killed more than two million people and reshaped the world. Scientists don't quite know what to make of it."
  4. "Structural and functional studies of archaeal viruses". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  5. "Viral metagenomics". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)
  6. "Virus Taxonomy: 2022 Release". {{cite web}}: |archive-url= requires |archive-date= (help); |archive-url= requires |url= (help); Missing or empty |url= (help)
  7. "Here a virus, there a virus, everywhere the same virus?". {{cite journal}}: Cite journal requires |journal= (help)