ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ
| ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ | |
|---|---|
| |
|
| |
| ພະບໍລົມນາມາພິໄທ | ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ |
| ພະປໍລະມາພິໄທ | ກະມອນເຕງອັນສີອິນທະລະບະດິນທາທິດ |
| ພະລາຊະອິສະລິຍະຍົດ | ພະຣ່ວງເຈົ້າສຸໂຂໄທ |
| ລາຊະວົງ | ພະຣ່ວງ |
| ຄອງລາດ | ຄ.ສ. 1238 - 1270[1] |
| ໄລຍະຄອງລາດ | 32 ປີ |
| ລາຊະການກ່ອນໜ້າ | ຂອມສະບາດໂຂນລຳພົງ |
| ລາຊະການຕໍ່ໄປ | ພໍ່ຂຸນບານເມືອງ |
| ຂໍ້ມູນສ່ວນພະອົງ | |
| ພະລາຊະສົມພົບ | ຄ.ສ. 1188 |
| ສະຫວັນຄົດ | ຄ.ສ. 1270 |
| ພະມະເຫສີ | ນາງເສືອງ[2] |
| ພະລາດຊະບຸດ | ພໍ່ຂຸນບານເມືອງ ພໍ່ຂຸນຣາມຄຳແຫງມະຫາລາດ ພະລາຊະໂອລົດອີກ 1 ພະອົງ ພະລາຊະທິດາອີກ 2 ພະອົງ |
ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ (ໄທ:พ่อขุนศรีอินทราทิตย์) ຫຼືພະນາມເຕັມ ກຳມະຣະເຕງອັນສີອິນທະລະບະດິນທາທິດ (ໄທ:กมรเตงอัญศรีอินทรบดินทราทิตย์) ພະມານເດີມ "ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ" (ໄທ:พ่อขุนบางกลางหาว) ແມ່ນປະຖົມກະສັດແຫ່ງລາຊະວົງພະຣ່ວງຕາມປະຫວັດສາດໄທ ຊົງຄອງລາດຕັ້ງແຕ່ ຄ.ສ. 1238 ຮອດ ຄ.ສ. 1270
ພະນາມ
[ດັດແກ້]- ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ
- ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດ
- ບາງກາງຫາວ
- ພະຣ່ວງ
- ພະອິນທະລາຊາ
- ອາລຸນລາດ
- ໄສຣັງຄະລາດ ຫຼື ໄສຣັງຄະລາຊາ
- ໄສນະລົງຄະລາດ
- ຣັງຄະລາດ ຫຼື ສຸຣັງຄະລາດ
- ພະຣ່ວງ ຫຼື ໂລດຈະນະລາດ
ສຳລັບພະນາມທຳອິດ ຄື ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວນັ້ນແມ່ນພະນາມດັ້ງເດີມເມື່ອຄັ້ງເປັນເຈົ້າບາງຍາງ ເປັນທີ່ຍອມຮັບກັນໂດຍທົ່ວໄປວ່າພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວແມ່ນພະນາມສະໄໝເປັນເຈົ້າເມືອງບາງຍາງໂດຍແທ້ຈິງ
ພະລາຊະກໍລະນີຍະກິດ
[ດັດແກ້]ພໍ່ຂຸນສີອິນທາທິດເມື່ອຄັ້ງຍັງເປັນພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວໄດ້ຮ່ວມກັບພໍ່ຂຸນຜາເມືອງເຈົ້າເມືອງຣາດແຫ່ງລາຊະວົງສີນາວນຳຖຸມຮວມກຳລັງພົນກັນເຮັດລັດຖະປະຫານ ຂອມສະບາດໂຂນລຳພົງ ໂດຍພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວຕີເມືອງສີສັດຊະນາໄລແລະເມືອງບາງຂົງໄດ້ແລະຍົກທັງສອງເມືອງໃຫ້ພໍ່ຂຸນຜາເມືອງ ສ່ວນພໍ່ຂຸນຜາເມືອງຕີເມືອງສຸໂຂໄທໄດ້ ກໍໄດ້ມອບເມືອງສຸໂຂໄທໃຫ້ພໍ່ຂຸນບາງກາງຫາວ ພ້ອມພະຂັນໄຊສີແລະພະນາມ "ສີອິນທະລະບະດິນທາທິດ" ເຊິ່ງໄດ້ນຳມາໃຊ້ເປັນພະນາມ ພາຍຫຼັງໄດ້ກາຍເປັນ "ສີອິນທາທິດ" ການເຂົ້າມາຄອງສຸໂຂໄທຂອງພະອົງ ສົ່ງຜົນໃຫ້ລາຊະວົງພະຣ່ວງເຂົ້າມາມີອິດທິພົນໃນເຂດພະນະຄອນສຸໂຂໄທເພິ່ມຫຼາຍຂຶ້ນແລະໄດ້ແຜ່ຂະຫຍາຍດິນແດນກວ້າງຂວາງຫຼາຍອອກໄປ ແຕ່ເຂດແດນເມືອງສອນລວງສອງແຄວ ກໍຍັງຄົງເປັນຖານກຳລັງຂອງລາຊະວົງສີນາວນຳຖຸມຢູ່
ເບິ່ງຕື່ມ
[ດັດແກ້]ອ້າງອິງ
[ດັດແກ້]- ↑ นามานุกรมพระมหากษัตริย์ไทย, หน้า 19
- ↑ ພະລາຊະປະຫວັດພໍ່ຂຸນຮາມຄຳແຫງ ຈາກເວັບໄຊ້ມະຫາວິທະຍາໄລຮາມຄຳແຫງ
ประเสริฐ ณ นคร. พ่อขุนศรีอินทราทิตย์ สารานุกรมไทย ฉบับราชบัณฑิตยสถาน. เล่ม 26. หน้า 16861-16864 พ.ศ. 2549
- พระมหากษัตริย์ไทย: พระราชประวัติพ่อขุนศรีอินทราทิตย์ Archived 2006-05-21 at the Wayback Machine