ເບິ່ງຊອຣ໌ສສຳລັບ ປະເທດເຢຍລະມັນ

{{short description|ປະເທດໃນເອີຣົບກາງ}}
{{coord|51|N|9|E|display=title}}
{{Infobox country
| conventional_long_name = ສະຫະພັນ ສາທາລະນະລັດ ເຢຍລະມັນ
| common_name            = ເຢຍລະມັນ
| native_name            = ''Bundesrepublik Deutschland'' ([[ພາສາເຢຍລະມັນ|ເຢຍລະມັນ]])
| image_flag             = Flag of Germany.svg
| image_coat             = Coat of arms of Germany.svg
| national_anthem        = {{lang|de|[[ດັສລີດແດຣດັອຍເຊິນ]]}}{{efn|ຕັ້ງແຕ່ ຄ.ສ 1952 ເຖິງ 1990 "ດັສລີດແດຣດັອຍເຊິນ"ທັງໝົດເຄີຍເປັນເພງຊາດ ແຕ່ຈະຮ້ອງບົດທີ 3 ໃນໂອກາດພິເສດ ຕັ້ງແຕ່ ຄ.ສ 1991 ສະເພາະບົດທີ 3 ເທົ່ານັ້ນທີ່ເປັນເພງຊາດ<ref name="PresidentsOffice">{{cite web|url=http://www.bundespraesident.de/DE/Amt-und-Aufgaben/Wirken-im-Inland/Repraesentation-und-Integration/repraesentation-und-integration-node.html|title=Repräsentation und Integration|last=Bundespräsidialamt|author-link=Bundespräsidialamt|language=de|url-status=live|archive-url=https://web.archive.org/web/20160307221541/http://www.bundespraesident.de/DE/Amt-und-Aufgaben/Wirken-im-Inland/Repraesentation-und-Integration/repraesentation-und-integration-node.html|archive-date=7 March 2016|access-date=8 March 2016}}</ref>}}<br />({{lit|"ເພງແຫ່ງເຢຍລະມັນ"}})<br /><div style="display:inline-block;margin-top:0.4em;">[[File:German national anthem performed by the US Navy Band.ogg]]</div>
| image_map              = {{switcher|[[File:EU-Germany (orthographic projection).svg|frameless]]|ສະແດງລູກໂລກ|[[File:EU-Germany.svg|upright=1.15|frameless]]|ສະແດງແຜນທີ່ເອີຣົບ|default=1}}
| map_caption            = 
{{map caption
  | location_color = ຂຽວເຂັ້ມ
  | region = ທະວີບເອີຣົບ
  | region_color = ເທົາເຂັ້ມ
  | subregion = [[ສະຫະພາບເອີຣົບ]]
  | subregion_color = ຂຽວອ່ອນ
  }}
| map_width              = 250px
| capital                = [[ແບກແລງ]]<small>{{efn|[[ເບີລິນ]]ເປັນເມືອງຫຼວງພຽງແຫ່ງດຽວຕາມລັດຖະທຳມະນູນ ແລະ ເປັນທີ່ຕັ້ງລັດຖະບານ ''ໂດຍນິຕິໄນ'' ແຕ່ເດີມເມືອງຫຼວງຊົ່ວຄາວຂອງ ສະຫະພັນ ສາທາລະນະລັດ ເຢຍລະມັນ ແມ່ນ[[ບັອນ]] ເຊິ່ງມີສະຖານະພິເສດເປັນ "ເມືອງສະຫະພັນ" ({{lang|de|Bundesstadt}}) ແລະ ເປັນທີ່ຕັ້ງຫຼັກຂອງກະຊວງຫົກແຫ່ງ ກະຊວງທຸກແຫ່ງມີສຳນັກງານຢູ່ໃນເມືອງທັງສອງແຫ່ງ<ref>{{cite web|url=https://www.deutschland.de/en/topic/politics/the-german-federal-government|website=deutschland.de|title=The German Federal Government|date=23 January 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20200430004825/https://www.deutschland.de/en/topic/politics/the-german-federal-government|archive-date=30 April 2020|url-status=live}}</ref>}}</small>
| coordinates            = {{Coord|52|31|N|13|23|E|type:city}}
| largest_city           = ເມືອງຫຼວງ
| languages_type         = ພາສາທາງການ
| languages              = [[ພາສາເຢຍລະມັນ|ເຢຍລະມັນ]]{{efn|[[ພາສາດານມາກ]], [[ພາສາເຢຍລະມັນຕ່ຳ|ເຢຍລະມັນຕ່ຳ]], [[ກຸ່ມພາສາແຊັກບີ|ແຊັກບີ]], [[ພາສາຣູມານີ|ຣູມານີ]] ແລະ [[ກຸ່ມພາສາຟຣີຊີ|ຟຣີເຊຍ]]ຖືເປັນ[[ກົດບັດເອີຣົບສຳລັບພາສາປະຈຳພາກພື້ນ ຫຼື ພາສາຊົນກຸ່ມນ້ອຍ|ພາສາປະຈຳພາກພື້ນ ຫຼື ພາສາຊົນກຸ່ມນ້ອຍ]]<ref>{{cite web|url=https://blogs.loc.gov/law/2018/09/the-protection-of-minority-and-regional-languages-in-germany/|publisher=Library of Congress|last=Gesley|first=Jenny|title=The Protection of Minority and Regional Languages in Germany|date=26 September 2018|archive-url=https://web.archive.org/web/20200525092638/https://blogs.loc.gov/law/2018/09/the-protection-of-minority-and-regional-languages-in-germany/|archive-date=25 May 2020|url-status=live}}</ref>}}
| demonym                = [[ຊາວເຢຍລະມັນ]]
| government_type        = [[ສະຫະພັນທະລັດ|ສະຫະພັນ]] [[ສາທາລະນະລັດ]] [[ລະບົບລັດຖະສະພາ]]
| leader_title1          = [[ປະທານາທິບໍດີເຢຍລະມັນ|ປະທານາທິບໍດີ]]
| leader_name1           = [[ຟຣັງ-ວານເຕີ ສະຕາຍມາຍເອີ]]
| leader_title2          = [[ນາຍົກລັດຖະມົນຕີເຢຍລະມັນ|ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ]]
| leader_name2           = [[ໂອລາບ ໂຊນສ]]
| legislature            = [[ບຸນເດີສະຕັງ]], [[ບຸນເດີສະຕຣາດ]]{{efn|The Bundesrat is sometimes referred to as a upper chamber of the German legislature. This is technically incorrect, since the German Constitution defines the Bundestag and Bundesrat as two separate legislative institutions. Hence, the federal legislature of Germany consists of two unicameral legislative institutions, not one bicameral parliament.}}
| sovereignty_type       = [[ປະຫວັດສາດເຢຍລະມັນ|ກໍ່ຕັ້ງ]]
| established_event1     = {{nowrap|[[ການລວມຊາດເຢຍລະມັນ|ລວມຊາດ]]}}
| established_date1      = 18 ມັງກອນ ຄ.ສ 1871
| established_event2     = {{nowrap|[[ສາທາລະນະລັດໄວມາຣ|ການລົ້ມເລີກ<br>ສະຖານບັນກະສັດ]]}}
| established_date2      = 9 ພະຈິກ ຄ.ສ 1918
| established_event3     = [[ນາຊີເຢຍລະມັນ]]
| established_date3      = 23 ມີນາ ຄ.ສ 1933
| established_event4     = {{nowrap|[[ປະຫວັດສາດເຢຍລະມັນ (ຄ.ສ 1945–1990)|ການແບ່ງ<br>ຕາເວັນຕົກ–ຕາເວັນອອກ]]{{efn|[[ປະເທດເຢຍລະມັນຕາເວັນຕົກ|ສະຫະພັນ ສາທາລະນະລັດ ເຢຍລະມັນ]]ຖືກລວມໄປໃນ[[ເຢຍລະມັນພາຍໃຕ້ການຍຶດຄອງຂອງສຳພັນທະມິດ|ເຂດຄອບຄອງຂອງອັງກິດ, ອາເມຣິກາ ແລະ ຝຣັ່ງ]]ໃນວັນທີ 23 ພຶດສະພາ ຄ.ສ 1949 ສ່ວນ[[ປະເທດເຢຍລະມັນຕາເວັນອອກ|ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ເຢຍລະມັນ]]ຖືກກໍ່ຕັ້ງໃນ[[ເຂດຍຶດຄອງຂອງໂຊວຽດ]]ໃນວັນທີ 7 ຕຸລາ ຄ.ສ 1949}}}}
| established_date4      = 23 ພຶດສະພາ ຄ.ສ 1949
| established_event5     = [[ການລວມປະເທດເຢຍລະມັນ|ລວມປະເທດ]]
| established_date5      = 3 ຕຸລາ ຄ.ສ 1990
| area_km2               = 357,022
| area_footnote          = <ref name="CIA" />
| area_rank              = ອັນດັບ 63 <!-- Area rank should match [[List of countries and dependencies by area]] -->
| area_sq_mi             = 137,847 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| percent_water          = 1.27 (ໃນ ຄ.ສ 2015)<ref>{{cite web|title=Surface water and surface water change|access-date=11 October 2020|publisher=[[Organisation for Economic Co-operation and Development]] (OECD)|url=https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=SURFACE_WATER#|archive-date=24 March 2021|archive-url=https://web.archive.org/web/20210324133453/https://stats.oecd.org/Index.aspx?DataSetCode=SURFACE_WATER|url-status=live}}</ref>
| population_estimate    = {{increase neutral}} 84,270, 625<ref name="2018pop">{{cite web|url=https://www.destatis.de/DE/Themen/Gesellschaft-Umwelt/Bevoelkerung/Bevoelkerungsstand/Tabellen/zensus-geschlecht-staatsangehoerigkeit-2020.html|title=Bevölkerung nach Geschlecht und Staatsangehörigkeit|access-date=15 July 2018|website=Destatis|archive-url=https://web.archive.org/web/20190823083410/https://www.destatis.de/DE/Themen/Gesellschaft-Umwelt/Bevoelkerung/Bevoelkerungsstand/Tabellen/zensus-geschlecht-staatsangehoerigkeit-2019.html|archive-date=23 August 2019|url-status=live}}</ref>
| population_estimate_year = 2022
| population_estimate_rank = ອັນດັບທີ 19
| population_density_km2 = 232
| population_density_sq_mi = 601 <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
| population_density_rank = ອັນດັບທີ 58
| GDP_PPP                = {{increase}} 5.545 ພັນຕື້ໂດລາສະຫະລັດ<ref name="imf2">{{cite web |url=https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/April/weo-report?c=134,&s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2019&ey=2026&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |title=World Economic Outlook database: April 2021 |publisher=[[International Monetary Fund]] |date=April 2021 |access-date=12 April 2021 |archive-date=12 April 2021 |archive-url=https://web.archive.org/web/20210412070027/https://www.imf.org/en/Publications/WEO/weo-database/2021/April/weo-report?c=134,&s=NGDP_RPCH,NGDPD,PPPGDP,NGDPDPC,PPPPC,&sy=2019&ey=2026&ssm=0&scsm=1&scc=0&ssd=1&ssc=0&sic=0&sort=country&ds=.&br=1 |url-status=live }}</ref>
| GDP_PPP_rank           = ອັນດັບທີ 5
| GDP_PPP_year           = ຄ.ສ 2023
| GDP_PPP_per_capita     = {{increase}} 66,132 ໂດລາສະຫະລັດ<ref name="imf2" />
| GDP_PPP_per_capita_rank = ອັນດັບທີ 17
| GDP_nominal            = {{increase}} 4.308 ພັນຕື້ໂດລາສະຫະລັດ<ref name="imf2" />
| GDP_nominal_rank       = ອັນດັບທີ 4
| GDP_nominal_year       = ຄ.ສ 2023
| GDP_nominal_per_capita = {{increase}} 51,383 ໂດລາສະຫະລັດ<ref name="imf2" />
| GDP_nominal_per_capita_rank = ອັນດັບທີ 19
| Gini                   = 30.5 <!--number only-->
| Gini_year              = ຄ.ສ 2020
| Gini_change            = increase<!--increase/decrease/steady-->
| Gini_ref               = <ref name="eurogini">{{cite web|url=https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tessi190/default/table?lang=en|title=Gini coefficient of equivalised disposable income|publisher=[[Eurostat]]|access-date=21 June 2022|archive-date=9 October 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201009091832/https://ec.europa.eu/eurostat/databrowser/view/tessi190/default/table?lang=en|url-status=live}}</ref>
| Gini_rank              = 
| HDI                    = 0.942 <!--number only-->
| HDI_year               = ຄ.ສ 2019<!-- Please use the year to which the data refers, not the publication year-->
| HDI_change             = increase<!--increase/decrease/steady-->
| HDI_ref                = <ref name="UNHDR">{{cite web|url=http://hdr.undp.org/en/content/latest-human-development-index-ranking|title=Human Development Report 2020|date=15 December 2020|publisher=[[United Nations Development Programme]]|access-date=15 December 2020|archive-date=15 December 2020|archive-url=https://web.archive.org/web/20201215100725/http://hdr.undp.org/en/content/latest-human-development-index-ranking|url-status=live}}</ref>
| HDI_rank               = ອັນດັບທີ 9
| currency               = [[ເອີໂຣ]] ([[ສັນຍະລັກເອີໂຣ|€]])
| currency_code          = EUR
| time_zone              = [[ເວລາເອີຣົບກາງ]]
| utc_offset             = +1
| utc_offset_DST         = +2
| time_zone_DST          = [[ເວລາອອມແສງເອີຣົບກາງ]]
| cctld                  = [[.de]]
| calling_code           = [[Telephone numbers in Germany|+49]]
| today                  = 
| drives_on              = ຂວາ
}}

'''ເຢຍລະມັນ''' ({{lang-en|Germany}}; {{lang-de|Deutschland}}, {{IPA-de|ˈdɔʏtʃlant|pron|De-Deutschland.ogg}}) ຫຼື ຊື່ຢ່າງເປັນທາງການແມ່ນ '''ສະຫະພັນ ສາທາລະນະລັດ ເຢຍລະມັນ'''{{efn|{{lang-en|Federal Republic of Germany}}; {{lang-de|Bundesrepublik Deutschland}}, {{IPA-de|ˈbʊndəsʁepuˌbliːk ˈdɔʏtʃlant||De-Bundesrepublik Deutschland.ogg}}<ref>{{cite book|title=Duden, Aussprachewörterbuch|publisher=Dudenverlag|year=2005|isbn=978-3-411-04066-7|editor-last=Mangold|editor-first=Max|edition=6th|pages=271, 53f|language=de}}</ref>}} ເປັນ[[ສະຫະພັນທະລັດ]]ໃນຮູບແບບ[[ສາທາລະນະລັດແບບລັດຖະສະພາ]]ໃນພາກພື້ນ[[ເອີຣົບກາງ]] ມີ[[ລັດໃນປະເທດເຢຍລະມັນ|ລັດອົງປະກອບທັງໝົດ 16 ລັດ]] ມີພື້ນທີ່ 357,021 ຕາລາງກິໂລແມັດ ແລະ ມີປະຊາກອນປະມານ 85 ລ້ານຄົນ.<ref>{{Cite web|title=Germany Population (2021) - Worldometer|url=https://www.worldometers.info/world-population/germany-population/|website=www.worldometers.info|language=en}}</ref> ເຊິ່ງຖືເປັນປະເທດທີ່ມີປະຊາກອນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນ[[ສະຫະພາບເອີຣົບ]]<ref>{{Cite web|title=Total population of the EU member states in 2019 and 2050|url=https://www.statista.com/statistics/253383/total-population-of-the-eu-member-states-by-country/|website=Statista|language=en}}</ref> ແລະ ຫຼາຍທີ່ສຸດເປັນອັນດັບສອງໃນ[[ທະວີບເອີຣົບ|ເອີຣົບ]]ຮອງຈາກ[[ປະເທດລັດເຊຍ|ລັດເຊຍ]].<ref>{{Cite web|title=Population of Europe 2021, by country|url=https://www.statista.com/statistics/685846/population-of-selected-european-countries/|website=Statista|language=en}}</ref> ມີເມືອງຫຼວງທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດແມ່ນ [[ແບກແລງ]] ແລະ ຍັງເປັນເມືອງທີ່ມີປະຊາກອນຫຼາຍທີ່ສຸດໃນປະເທດ.<ref>{{Cite web|title=Population of Cities in Germany (2021)|url=https://worldpopulationreview.com/countries/cities/germany|website=worldpopulationreview.com}}</ref> ມີສູນກາງທາງເສດຖະກິດຢູ່ທີ່[[ແຟຣງເຟີດ]]<ref>{{Cite web|title=Frankfurt. The financial centre of the continent.|url=https://www.gcb.de/case-stories/kompetenzfelder/frankfurt-the-financial-centre-of-the-continent.html|website=www.gcb.de|language=en|access-date=2021-09-10|archive-date=2021-09-10|archive-url=https://web.archive.org/web/20210910193813/https://www.gcb.de/case-stories/kompetenzfelder/frankfurt-the-financial-centre-of-the-continent.html|url-status=dead}}</ref> ແລະ ພາກພື້ນທີ່ມີຂະໜາດໃຫຍ່ທີ່ສຸດຄື ຣົວ. ເຢຍລະມັນມີ[[ລັດຖະບານ|ລະບອບການປົກຄອງ]]ແບບ[[ປະຊາທິປະໄຕ]]ເສລີພາບ ແລະ [[ລັດສະຫວັດດີການ]]. ເຢຍລະມັນມີຊາຍແດນທິດເໜືອຕິດກັບ[[ທະເລເໜືອ]], [[ປະເທດດານມາກ]] ແລະ [[ທະເລບານຕິກ]], ທິດຕາເວັນອອກຕິດກັບ[[ປະເທດໂປໂລຍ|ໂປໂລຍ]] ແລະ [[ເຊັກ]], ທິດໃຕ້ຕິດກັບ[[ປະເທດໂອຕຣິດ]] ແລະ [[ປະເທດສະວິດ]] ທິດຕາເວັນຕົກຕິດ[[ປະເທດຝຣັ່ງ]], [[ປະເທດລຸກຊຳບວກ|ລຸກຊຳບວກ]], [[ປະເທດແບນຊິກ|ແບນຊິກ]] ແລະ [[ປະເທດໂຮນລັງ|ໂຮນລັງ]]. 

ຊົນເຜົ່າດັ້ງເດີມລວມເຖິງ[[ກຸ່ມຄົນເຈີມານິກ]]ເຂົ້າມາຕັ້ງຖິ່ນຖານທາງພາກເໜືອຂອງເຢຍລະມັນຕັ້ງແຕ່[[ສະໄໝຄລາສສິກ]]<ref>{{Cite web|title=History of Germany|url=https://www.britannica.com/topic/history-of-Germany|website=Encyclopedia Britannica|language=en}}</ref> ພາກພື້ນທີ່ຊື່[[ອັບເປີເຈີມາເນຍ|ເຈີມາເນຍ]]ໄດ້ຮັບການຄົ້ນພົບກ່ອນ ຄ.ສ 100 ແລະ ໃນສະຕະວັດທີ 10 ດິນແດນຂອງເຢຍລະມັນກາຍເປັນສູນກາງຂອງ[[ຈັກກະວັດໂຣມັນອັນສັກສິດ]]<ref>{{Cite web|title=German History - History of Germany – German Culture|url=https://germanculture.com.ua/history/|website=germanculture.com.ua}}</ref> ໃນໄລຍະສະຕະວັດທີ 16 ພາກພື້ນທາງເໜືອກາຍເປັນສູນກາງຂອງ[[ການປະຕິຮູບສາສະໜາຝ່າຍໂປຣເຕສແຕນ]] ຫຼັງຈາກ[[ສົງຄາມນະໂປລຽນ]] ແລະ [[ການຍຸບຈັກກະວັດໂຣມັນອັນສັກສິດ|ການລົ້ມສະຫຼາຍຂອງຈັກກະວັດໂຣມັນອັນສັກສິດ]]ໃນປີ ຄ.ສ 1806 [[ສະຫະພັນທະລັດ ເຢຍລະມັນ]]ໄດ້ຖືກກໍ່ຕັ້ງຂຶ້ນໃນປີ ຄ.ສ 1815<ref>{{Cite web|title=History of Germany|url=https://www.german-way.com/history-and-culture/germany/history-of-germany/|website=www.german-way.com}}</ref> ຕໍ່ມາໃນປີ ຄ.ສ 1871 [[ການລວມຊາດເຢຍລະມັນ|ການລວມຊາດ]]ກໍ່ໃຫ້ເກີດ[[ຈັກກະວັດເຢຍລະມັນ]]ເຊິ່ງປົກຄອງໂດຍ[[ປຣັດເຊຍ]] ແລະ ພາຍຫຼັງສິ້ນສຸດ[[ສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີໜຶ່ງ]] ແລະ [[ການປະຕິວັດເຢຍລະມັນ ຄ.ສ 1918–1919|ການປະຕິວັດເຢຍລະມັນ]]ໃນປີ ຄ.ສ1918 ຈັກກະວັດໄດ້ການສະພາບເປັນ[[ສາທາລະນະລັດໄວມາຣ]] ແລະ ປົກຄອງແບບ[[ລະບົບເຄິ່ງປະທານາທິບໍດີ|ເຄິ່ງປະທານາທິບໍດີ]]. 

[[ການຂຶ້ນກຳອຳນາດຂອງອາດັອຟ ຮິດເລີ]] ນຳໄປສູ່ການກໍ່ຕັ້ງ[[ນາຊີເຢຍລະມັນ]]ເຊິ່ງເປັນຜົນກະທົບຕໍ່[[ສົງຄາມໂລກຄັ້ງທີສອງ]] ແລະ [[ພັນທຸກໍາ]]ໃນເຫດການ[[ຮໍໂລຄອສ]] ຫຼັງສົງຄາມສິ້ນສຸດ [[ເຢຍລະມັນພາຍໃຕ້ການຍຶດຄອງຂອງສຳພັນທະມິດ|ເຢຍລະມັນຖືກຕົກຢູ່ພາຍໃຕ້ການຍຶດຄອງຂອງຝ່າຍສຳພັນທະມິດ]] ກ່ອນຈະຖືກແບ່ງແຍກເປັນ ສະຫະພັນ ສາທາລະນະລັດ ເຢຍລະມັນ ([[ປະເທດເຢຍລະມັນຕາເວັນຕົກ|ເຢຍລະມັນຕາເວັນຕົກ]]) ແລະ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ເຢຍລະມັນ ([[ປະເທດເຢຍລະມັນຕາເວັນອອກ|ເຢຍລະມັນຕາເວັນອອກ]])<ref>{{Cite web|title=Short History of Germany - Nations Online Project|url=https://www.nationsonline.org/oneworld/History/Germany-history.htm|website=www.nationsonline.org}}</ref> ສະຫະພັນ ສາທາລະນະລັດ ເຢຍລະມັນ ເປັນສະມາຊິກຜູ້ກໍ່ຕັ້ງ[[ປະຊາຄົມເສດຖະກິດເອີຣົບ]] ແລະ [[ສະຫະພາບເອີຣົບ]] ໃນຂະນະທີ່ ສາທາລະນະລັດ ປະຊາທິປະໄຕ ເຢຍລະມັນ ມີສະຖານະເປັນ[[ລັດກອມມູນິດ]] ແລະ ເປັນສະມາຊິກຂອງ[[ກຸ່ມຕາເວັນອອກ]]ລວມເຖິງ[[ສົນທິສັນຍາວໍຊໍ]], [[ການປະຕິວັດງຽບສະຫງົບ]]ນຳໄປສູ່ການລົ້ມສະຫຼາຍຂອງ[[ລັດທິກອມມູນິດ]]. [[ການລວມປະເທດເຢຍລະມັນ|ການລວມປະເທດ]]ເຮັດໃຫ້ເຢຍລະມັນຕາເວັນອອກເຂົ້າຮ່ວມ ສະຫະພັນ ສາທາລະນະລັດ ເຢຍລະມັນ ເມື່ອວັນທີ 3 ຕຸລາ ຄ.ສ 1990 ກໍ່ໃຫ້ເກີດ[[ລັດໃໝ່ຂອງເຢຍລະມັນ]] ເຊິ່ງໄດ້ກາຍເປັນສາທາລະນະລັດທີ່ມີ[[ລັດຖະບານກາງ]] ແລະ ຢູ່ພາຍໃຕ້ການບໍລິຫານໂດຍ[[ນາຍົກລັດຖະມົນຕີເຢຍລະມັນ|ນາຍົກລັດຖະມົນຕີ]].

ເຢຍລະມັນເປັນ [[ປະເທດພັດທະນາແລ້ວ]] ແລະ ຖືເປັນ[[ມະຫາອຳນາດ]]<ref>{{Cite web|last=giz|title=Germany´s role in the world|url=https://www.giz.de/en/worldwide/63709.html|website=www.giz.de|language=en}}</ref><ref>{{Cite web|date=2019-09-22|title=Germany and the New Global Order: The Country’s Power Resources Reassessed|url=https://www.e-ir.info/2019/09/22/germany-and-the-new-global-order-the-countrys-power-resources-reassessed/|website=E-International Relations|language=en-US}}</ref> ແລະ ເປັນສະມາຊິກຂອງ ສະຫະພາບເອີຣົບ, [[ເອີໂຣໂຊນ]], [[ສະຫະປະຊາຊາດ]], [[ອົງການເພື່ອການຮ່ວມມື ແລະ ການພັດທະນາທາງເສດຖະກິດ]], [[ສະພາເອີຣົບ]], [[ນາໂຕ]], [[ກຸ່ມ 7]]<ref>{{Cite web|last=Entwicklungspolitik|first=Deutsches Institut für|title=The implementation of the G7 and G20 gender equality goals in Germany|url=https://www.die-gdi.de/en/discussion-paper/article/the-implementation-of-the-g7-and-g20-gender-quality-goals-in-germany/|website=www.die-gdi.de|language=de|access-date=2023-12-07|archive-date=2022-03-03|archive-url=https://web.archive.org/web/20220303073026/https://www.die-gdi.de/en/discussion-paper/article/the-implementation-of-the-g7-and-g20-gender-quality-goals-in-germany/|url-status=dead}}</ref> ແລະ [[ກຸ່ມ 20]]<ref>{{Cite web|last=giz|title=Shaping multilateral development policy and positioning German development policy concerns in the G7 and G20|url=https://www.giz.de/en/worldwide/76571.html|website=www.giz.de|language=en}}</ref> ເຢຍລະມັນມີຄວາມສາມາດໃນການແຂ່ງຂັນລະດັບໂລກ ເປັນໜຶ່ງໃນຜູ້ນຳທາງວິທະຍາສາດ ແລະ ເຕັກໂນໂລຊີ ແລະ ມີຄວາມໝັ້ນຄົງທາງເສດຖະກິດສູງ<ref>{{Cite news|date=2018-09-17|title=Germany country profile|language=en-GB|work=BBC News|url=https://www.bbc.com/news/world-europe-17299607|access-date=2021-06-25}}</ref> ໂດຍຫາກວັດຈາກ[[ລວມຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ|ລວມຍອດຜະລິດຕະພັນພາຍໃນ]]. ເຢຍລະມັນມີຂະໜາດເສດຖະກິດທີ່ໃຫຍ່ທີ່ສຸດໃນເອີຣົບ ແລະ ໃຫຍ່ເປັນອັນດັງ 4 ຂອງໂລກ<ref>{{Cite web|title=GDP (current US$) - Germany {{!}} Data|url=https://data.worldbank.org/indicator/NY.GDP.MKTP.CD?locations=DE|website=data.worldbank.org}}</ref> ແລະ ເປັນປະເທດທີ່ມີການນຳເຂົ້າ ແລະ ສົ່ງອອກຫຼາຍທີ່ສຸດເປັນອັນດັບ 3 ຂອງໂລກ<ref>https://wits.worldbank.org/CountryProfile/en/Country/WLD/Year/2012/TradeFlow/Export</ref> ລວມທັງມີ[[ດັດຊະນີການພັດທະນາມະນຸດ]]ໃນລະດັບສູງ ແລະ ຍັງມີ[[ແຫຼ່ງມໍລະດົກໂລກ]]ຫຼາຍທີ່ສຸດເປັນອັນດັບ 3 ຂອງໂລກ ລວມທັງມີ[[ສະຫວັດດີການສັງຄົມໃນປະເທດເຢຍລະມັນ|ສະຫວັດດີການສັງຄົມ]]ທີ່ມີຄຸນນະພາບ ລະບົບ[[ສາທາລະນະສຸກ]]ທີ່ຄົບວົງຈອນ. [[ກົດໝາຍສິ່ງແວດລ້ອມ]]ທີ່ເຂັ້ມງວດ ແລະ ລະບົບການສຶກສາໂດຍບໍ່ເສຍຄ່າ<ref>{{Cite web|last=Team|first=Study eu|title=Study in Germany for free: What you need to know|url=https://www.study.eu/article/study-in-germany-for-free-what-you-need-to-know|website=www.study.eu|language=en}}</ref>

== ໝາຍເຫດ ==
{{notelist}}

== ອ້າງອີງ ==
{{ລາຍການອ້າງອີງ|2}}

== ຂໍ້ມູນ ==
* {{cite book|last=Fulbrook|first=Mary|year=1991|title=A Concise History of Germany|publisher=Cambridge University Press|isbn=978-0-521-36836-0|url-access=registration|url=https://archive.org/details/isbn_9780521368360}}
* {{cite book|last=Large|first= David Clay|title=Nazi Games: The Olympics of 1936|url=https://archive.org/details/nazigamesolympic00larg|url-access=registration|publisher=W. W. Norton & Company|year= 2007|isbn=978-0-393-05884-0}}

== ແຫຼ່ງຂໍ້ມູນອື່ນ ==
{{Sister project links|ປະເທດເຢຍລະມັນ|collapsible=collapsed|voy=Germany}}
<!--Wikipedia is not a link list nor a Web directory. If your link points to a site that does not cover many subjects about Germany, put it in a more specific article.-->
* [http://www.bundesregierung.de/Webs/Breg/EN/Homepage/_node.html Official site of the Federal Government]
* [http://www.germany.travel/en/index.html Official Germany tourism website]
* [https://www.bbc.com/news/world-europe-17299607 Germany] from the [[BBC News]]
* [https://www.cia.gov/the-world-factbook/countries/germany/ Germany]. ''[[The World Factbook]]''. [[Central Intelligence Agency]].
* [https://web.archive.org/web/20081013203955/http://www.oecd.org/germany Germany] from the [[Organisation for Economic Co-operation and Development|OECD]]
* [https://europa.eu/european-union/about-eu/countries/member-countries/germany_en Germany] at the [[European Union|EU]]
* {{osmrelation-inline|51477}}


{{EU}}
[[ໝວດ:ປະເທດ|ຢ]]
[[ໝວດ:ປະເທດເຢຍລະມັນ| ]]
[[ໝວດ:ປະເທດໃນທະວີບເອີຣົບ]]
[[ໝວດ:ເອີຣົບ|ຢ]]