ເອກະພົບ

ຈາກ ວິກິພີເດຍ
ພາບອະວະກາດຫ້ວງເລິກຫຼາຍຂອງຮັບເບິນ ປະກອບດ້ວຍກາແລັກຊີທີ່ມີອາຍຸ ຂະໜາດ ຮູບຮ່າງ ແລະສີຕ່າງກັນ.

ເອກະພົບ (ອັງກິດ: Universe, ຝຣັ່ງ: Univers) ຫຼື ຈັກກະວານ ໂດຍທົ່ວໄປແມ່ນຜົນລວມຂອງການດຳລົງຢູ່ ລວມທັງດາວເຄາະ ດາວເລີກ ດາລາຈັກ ສິ່ງທີ່ບັນຈຸຢູ່ໃນອະວະກາດລະຫວ່າງດາລາຈັກ ສະສານແລະພະລັງງານທັງໝົດ[1][2].

ການສັງເກດເອກະພົບທາງວິທະຍາສາດ ເຊິ່ງເຊື່ອກັນວ່າມີເສັ້ນກາຍສູນກາງ 93,000 ລ້ານປີແສງ[3] ນໍາໄປສູ່ອະນຸມານຂັ້ນທໍາອິດຂອງເອກະພົບ. ການສັງເກດນີ້ສະແດງໃຫ້ເຫັນວ່າ ເອກະພົບຖືກຄວບຄຸມດ້ວຍກົດທາງຟີຊິກແລະຄ່າຄົງທີ່ດຽວກັນຕະຫຼອດຂະໜາດແລະປະຫວັດສາດສ່ວນໃຫຍ່. ທິດສະດີບິກແບງແມ່ນແບບຈໍາລອງຈັກກະວານວິທະຍາທົ່ວໄປ ເຊິ່ງອະທິບາຍວ່າເອກະພົບເກີດຂຶ້ນມາແນວໃດ ເຊິ່ງໃນຈັກກະວານວິທະຍາກາຍະພາບເຊື່ອວ່າ ເກີດຂຶ້ນເມື່ອປະມານ 13,700 ລ້ານປີກ່ອນ[4][5].

ນັກຟີຊິກຫຼວງຫຼາຍເຊື່ອສົມມຸດຕິຖານກ່ຽວກັບພະຫຸພົບ (multiverse) ເຊິ່ງກ່າວວ່າເອກະພົບອາດເປັນໜຶ່ງໃນພົບຈໍານວນຫຼາຍທີ່ມີຢູ່ຄືກັນ[6][7].

ອ້າງອີງ[ດັດແກ້]

  1. The American Heritage Dictionary of the English Language (4th ed.). Houghton Mifflin Harcourt Publishing Company. 2010.
  2. Cambridge Advanced Learner's Dictionary.
  3. Itzhak Bars; John Terning (November 2009). Extra Dimensions in Space and Time. Springer. pp. 27–. ISBN 978-0-387-77637-8. Retrieved 1 May 2011.
  4. Wollack, Edward J. (10 December 2010). "Cosmology: The Study of the Universe". Universe 101: Big Bang Theory. NASA. Archived from the original on 14 ພຶດສະພາ 2011. Retrieved 27 April 2011. {{cite web}}: Unknown parameter |deadurl= ignored (|url-status= suggested) (help): « The second section discusses the classic tests of the Big Bang theory that make it so compelling as the likely valid description of our universe. »
  5. Komatsu, E.; et al. (2009). "Five-Year Wilkinson Microwave Anisotropy Probe Observations: Cosmological Interpretation". Astrophysical Journal Supplement. 180 (2): 330. arXiv:0803.0547. Bibcode:2009ApJS..180..330K. doi:10.1088/0067-0049/180/2/330. {{cite journal}}: Invalid |ref=harv (help)
  6. multiverse Archived 2011-09-24 at the Wayback Machine. Astronomy.pomona.edu. Retrieved on 2011-11-28.
  7. Palmer, Jason. (2011-08-03) BBC News – 'Multiverse' theory suggested by microwave background. Retrieved on 2011-11-28.