ພະບາດສົມເດັດພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ

ພະບາດສົມເດັດພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ

ເກີດ: ໑ ມັງກອນ 1881; ບາງກອກ
ເຖິງແກ່ກຳ: ໒໕ ພະຈິກ 1925; ບາງກອກ
ປະເທດ: ປະເທດໄທ

ຂໍ້​ມູນຢ່າງເປັນທາງການ

ຕຳແໜ່ງ: King of Thailand, ສະຫຍາມມຸງກຸດລາຊະກຸມານ
ອາຊີບ: poet

ສະມາຄົມ

ສາສະຫນາ: ພຸດທະສາດສະໜາ

ຄອບຄົວ

ພໍ່ແມ່: ພະບາດສົມເດັດພະຈຸລະຈອມເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ; ສົມເດັດພະສີພັດຊະຣິນທາບໍຣົມລາຊິນີນາດ ພະບໍຣົມລາຊະຊົນນະນີພັນປີຫຼວງ
ຄູ່ສົມລົດ: ພະສຸຈະລິດສຸດາ, Laksamilawan, ສົມເດັດພະນາງເຈົ້າອິນທະຣະສັກສະຈີ ພະວໍລະລາຊະຊາຍາ, Suvadhana
ເດັກ: Bejaratana Rajasuda
ນາມສະກຸນ: ລາຊະວົງຈັກກີ

ຄວາມຊງຈຳ

ລາງວັນ: Knight of the Order of the Golden Fleece, Knight Grand Cross of the Royal Victorian Order, Order of the Black Eagle

Insignia heraldica

ພະບາດສົມເດັດພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ
ພະມະຫາກະສັດແຫ່ງສະຫຍາມ
Reign	23 ຕຸລາ ຄ.ສ.1910
ກ່ອນໜ້າ	ພະບາດສົມເດັດພະຈຸລະຈອມເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ
ປະສູດ	1 ມັງກອນ ຄ.ສ. 1880(1880-ແມ່ແບບ:Pad2digit-ແມ່ແບບ:Pad2digit) ບາງກອກ ປະເທດສະຫຍາມ
ສິ້ນພະຊົນ	26 ພະຈິກ ຄ.ສ. 1925 (45 ປີ) ຈັງຫວັດພະນະຄອນ ປະເທດສະຫຍາມ
Spouse	ພະນາງເຈົ້າສຸວັດທະນາ ພະວໍລະລາຊະເທວີ ພະນາງເທີລັກສະໝີລາວັນ ສົມເດັດພະນາງເຈົ້າອິນທະຣະສັກສະຈີ ພະວໍລະລາຊະຊາຍາ ພະສຸຈະລິດສຸດາ (ເປື່ອງ ສຸຈະລິດກຸນ)
House	ລາຊະວົງຈັກກີ

ພະບາດສົມເດັດພະປໍຣະເມນມະຫາວະຊິລາວຸດຯ ພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ ຫຼື ພະບາດສົມເດັດພະຣາມາທິບໍດີສີສິນມະຫາວະຊິລາວຸດ ພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ (ໄທ:พระบาทสมเด็จพระปรเมนทรมหาวชิราวุธฯ พระมงกฎเกล้าเจ้าอยู่หัว หรือ พระบาทสมเด็จรามาธิบดีศรีสินทรมหาวชิราวุธ พระมงกุฎเกล้าเจ้าอยู่หัว) ແມ່ນພະມະຫາກະສັດໃນລາຊະວົງຈັກກີລຳດັບທີ່ 6 ແຫ່ງລາຊະອານາຈັກສະຫຍາມ ພະອົງເກີດເມື່ອວັນທີ່ 1 ມັງກອນ ຄ.ສ.1880 ຊົງເປັນພະລາຊະໂອລົດພະອົງທີ່ 29 ໃນ ພະບາດສົມເດັດພະຈຸລະຈອມເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ ປະສູດແຕ່ສົມເດັດພະສີພັດຊະຣິນທາບໍຣົມລາຊິນີນາດ ພະບໍຣົມລາຊະຊົນນະນີພັນປີຫຼວງພະອົງສະເດັດຂຶ້ນຄອງລາດເມື່ອວັນເສົາທີ່ 23 ຕຸລາ ຄ.ສ.1910 ແລະສະເດັດສະຫວັນຄົດເມື່ອວັນທີ່ 26 ພຶດສະຈິກາ ຄ.ສ. 1925 ຮວມພະຊົນມະພັນສາ 45 ພັນສາ ສະເດັດດຳລົງສິຣິລາຊະສົມບັດຮວມ 15 ປີ

ພະບາດສົມເດັດພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ ຊົງພະລາຊະອັດສະລິຍະພາບແລະຊົງບຳເພັນພະລາຊະກໍລະນີຍະກິດໃນຫຼາຍສາຂາ ທັງດ້ານການເມືອງການປົກຄອງ ການທະຫານ ການສຶກສາ ການສາທາລະນະສຸກ ການຕ່າງປະເທດ ແລະທີ່ສຳຄັນທີ່ສຸດຄືດ້ານວັນນະກຳແລະອັກສອນສາດ ໄດ້ຊົງພະລາຊະນິພົນບົດຮ້ອຍແກ້ວແລະຮ້ອຍກອງໄວ້ນັບພັນເລື່ອງ ກະທັ່ງຊົງໄດ້ຮັບການຖະຫວາຍພະລາຊະສົມຍານາມເມື່ອສະເດັດສະຫວັນຄົດແລ້ວວ່າ "ສົມເດັດພະມະຫາທີລະລາດເຈົ້າ" ພະອົງແມ່ນພະມະຫາກະສັດໃນພະລາຊະວົງຈັກກີພະອົງທຳອິດທີ່ບໍ່ມີວັດປະຈຳລາຊະການ ແຕ່ໄດ້ຊົງມີການການສະຖາປະນາໂຮງຮຽນມະຫາດເລັກຫຼວງຫຼືວະຊິລາວຸດວິທະຍາໄລໃນປັດຈຸບັນຂຶ້ນແທນ ດ້ວຍຊົງພະລາຊະດຳຣິວ່າພະອາລາມນັ້ນມີຫຼາຍແລ້ວ ແລະການສ້າງອາລາມໃນສະໄໝກ່ອນນັ້ນກໍເພື່ອບຳລຸງການສຶກສາຂອງເຍົາວະຊົນຂອງຊາດ ຈຶງຊົງພະລາຊະດຳຣິໃຫ້ສ້າງໂຮງຮຽນຂຶ້ນແທນ

ພະບໍລົມລາຊານຸສາວະຣີແຫ່ງທຳອິດຂອງພະບາດສົມເດັດພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວສ້າງແລ້ວເສັດເມື່ອ ຄ.ສ. 1942 ປະດິດສະຖານ ນະ ສວນລຸມພິນີ ເຊິ່ງແມ່ນບໍລິເວນທີດິນສ່ວນພະອົງທີ່ພະລາຊະທານໄວ້ເປັນສົມບັດຂອງປະຊາຊົນ ເພື່ອຈັດງານສະຫຍາມລັດພິພິດທະພັນສະແດງສິນຄ້າໄທແກ່ຊາວໂລກເປັນເທື່ອທຳອິດເພື່ອບຳລຸງເສດຖະກິດແລະພານິດຊະຍະກຳຂອງປະເທດ (ແຕ່ບໍ່ໄດ້ທັນຈັດກໍສະເດັດສະຫວັນຄົດເສຍກ່ອນ) ແລະຊົງຕັ້ງພະລາຊະຫະລຶໄທວ່າເມື່ອເສັດງານແລ້ວ ຈະພະລາຊະທານເປັນສວນສາທາລະນະພັກຜ່ອນຫຍ່ອນໃຈແຫ່ງທຳອິດໃນບາງກອກ ທັງນີ້ ໃນວັນຄ້າຍວັນສະຫວັນຄົດຂອງທຸກປີ ວັນທີ 25 ພະຈິກ ພະບາດສົມເດັດພະເຈົ້າຢູ່ຫົວຫຼືຜູ້ແທນພະອົງຈະສະເດັດພະລາຊະດຳເນິນໄປຊົງວາງພວງມາລາ ຖະຫວາຍບັງຄົມພະບໍລົມລາຊານຸສອນ ນະ ສວນລູມພິນີແຫ່ງນີ້ ໃນວັນນັ້ນມີໜ່ວຍລາຊະການ ໜ່ວຍງານເອກະຊົນ ນິສິດນັກສຶກສາ ພໍ່ຄ້າປະຊາຊົນຈຳນວນຫຼາຍໄປວາງພວງມາລາຖະຫວາຍລາຊະສັກກາລະແລະຍັງຊົງພະກະລຸນາໂປດເກົ້າ ໃຫ້ບຳເພັນພະລາຊະກຸສົນອຸທິດຖະຫວາຍ ນະ ວະຊິລາວຸດວິທະຍາໄລ

ໃນ ຄ.ສ. 1981 ອົງການການສຶກສາວິທະຍາສາດແລະວັດທະນະທຳແຫ່ງສະຫະປະຊາຊາດ (UNESCO) ໄດ້ຍົກຍ່ອງພະກຽດຕິຄຸນຂອງພະບາດສົມເດັກພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວວ່າຊົງເປັນບຸກຄົນສຳຄັນຂອງໂລກ ຜູ້ມີຜົນງານດີເດັ່ນດ້ານວັດທະນະທຳ ໃນຖານະທີ່ຊົງເປັນນັກປາດ ນັກປະພັນ ກະວີ ແລະນັກແຕ່ງບົດລະຄອນໄວ້ເປັນຈຳນວນຫຼາຍ

ພະມຸງກຸດເກົ້າ ລັດຊະການທີ່ 6

ພະລາຊະປະຫວັດ

ພະລາຊະສົມພົບ

ພະບາດສົມເດັດພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວແມ່ນພະລາຊະໂອລົດອົງທີ່ 29 ໃນພະບາດສົມເດັດພະຈຸລະຈອມເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວແລະແມ່ນອົງທີ່ 2 ທີ່ປະສູດແຕ່ສົມເດັດພະສີພັດຊະຣິນທາບໍຣົມລາຊິນີນາດ ພະບໍຣົມລາຊະຊົນນະນີພັນປີຫຼວງ ສະເດັດພະລາຊະສົມພົບເມື່ອວັນເສົາທີ 1 ມັງກອນ ຄ.ສ. 1880 ນະ ພະທີ່ນັ່ງໃນພະບໍລົມມະຫາລາຊະວັງຊັ້ນໃນ ມີພະເຊດຖະພະຄິນີແລະພະອະນຸຊາຮ່ວມພະຊົນນະນີ 7 ພະອົງ ຄື

1. ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າພາຫຸລັດມະນີໄມ ກົມພະເທບນາລີລັດ

(ພ.ສ. 2421-2430)

1. ພະບາດສົມເດັດພະມຸງກຸດເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ

(ພ.ສ. 2423-2468)

1. ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າຕີເພັດຊະລຸດທຳລົງ (ພ.ສ. 2424-2430)
2. ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າຈັກກະພົງພູວະນາດ ກົມມະຫຼວງພິດສະນຸໂລກປະຊານາດ (ພ.ສ. 2425-2463)
3. ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າສິລິລາດກະກຸກະພັນ (ພ.ສ. 2428-2430)
4. ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າອັດສະດາງເດຊາວຸດ ກົມມະຫຼວງນະຄອນລາຊະສີມາ (ພ.ສ. 2432-2467)
5. ສົມເດັດພະເຈົ້າບໍລົມວົງເທີ ເຈົ້າຟ້າຈຸທາທຸດທາດິຫຼົກ ກົມມະຂຸນເພັດຊະບູນອິນທາໄຊ (ພ.ສ. 2435-2466)
6. ພະບາດສົມເດັດພະປົກເກົ້າເຈົ້າຢູ່ຫົວ (ພ.ສ. 2436-2484)